Objawienie Ukryte

Czas czytania: 12 minut

1. Zwój Ester – Treść i Znaczenie

1a. Opisana Historia

Oryginalny tytuł „מגילת אסתר” („Megilat Ester”)
może być poprawnie przetłumaczony dosłownie
– albo jako „Zwój Ester” czy też „Księga Ester”
(czyli opis historii kobiety o imieniu „Ester”);
– albo z uwzględnieniem znaczenia jej imienia
przetłumaczony głębiej jako „OBJAWIENIE UKRYTE”
(bo jej imię zmieniono na medyjskie – Est 2,7,
znaczące to, co „הדסה” („(H)adasa(h)”) – „mirt”),
żeby ukryć jej pochodzenie z Narodu Iszraela;
czyli imieniem prawda o niej została ukryta).

To drugie rozumienie sensu tytułu księgi,
choć jest to oksymoron (połączenie sprzeczności)
doskonale przedstawia to, czym jest ten tekst…

Jest to historia CUDOWNEGO OCALENIA Ludu Boga
z potężnego ataku wroga i zamiaru ich zagłady;
a BRAKUJE W NIEJ SŁÓW OZNACZAJĄCYCH BOGA,
który to ocalenie dla nich przygotował i sprawił;
nie ma ich przynajmniej w hebrajskim oryginale,
jakim i którego tłumaczeniami na inne języki
posługują się jahudim, a także protestanci
(a rozszerzona wersja tekstu w Septuagincie,
jaką ma np. kanon katolicki i prawosławny,
zawiera także np. treści kilku modlitw
i w ten sposób o Bogu mówi wprost).

Czytając wersję hebrajską tej księgi,
zarówno w oryginale, jak i tłumaczenia;
można odnieść wrażenie jakby była to
TYLKO ŚWIECKA HISTORIA NARODU ISZRAELA,
która ma jedynie tyle wspólnego z Biblią,
że dotyczy ludu, któremu Bóg dał Swe Słowo,
podobnie jak wiele niekanonicznych tekstów,
którym takiej rangi się przecież nie nadaje…
A jednak księga JEST W KANONIE Pisma Świętego
i to nie tylko według samych jahudim (żydów),
lecz też w każdym zbiorze „chrześcijańskim”;
co należy uwzględnić odnosząc się do jej treści
i rozważając dlaczego ma ona taki status…

Czytając wszystkie inne księgi Biblii
widać w nich potężne przejawy mocy Boga
wyrażone w wielkich i spektakularnych cudach, np.:
– potop zalewa całą Ziemię i zabija grzeszną ludzkość;
– anioł sam walczy z armiami Micraim czy też Asyrii;
– prorocy ogłaszają plagi królom potężnych państw
po tym jak otrzymują o tym objawienia i wyjaśnienia;
co może doprowadzać czytelników do przekonania,
że działania Boga muszą być takie niesamowite,
a jeśli ich nie ma, to Bóg po prostu nie działa,
zaś świat radzi sobie jakoś bez Stwórcy…

Historia w Księdze Ester jest taka jak opisano,
żeby pouczyć i przypomnieć ważną prawdę o tym,
że BÓG MOŻE DZIAŁAĆ TAKŻE CAŁKIEM INACZEJ:
– w pobożnych i sprawiedliwych czynach Mardokhaja,
który uczciwością i rzetelnością złożył świadectwo,
które po wielu latach pozwoliło królowi Persów
poznać prawdę o tym, że inni próbują go oszukać;
– w zwykłym postępowaniu królowej Ester,
która w sposób właściwy kobiecie i żonie
sprowokowała oszusta do przekroczenia granicy,
żeby sam uczynił coś, co pozbawi go zaufania,
zamiast wchodzić w spór bez szans na zwycięstwo,
w którym sama mogłaby zginąć bezowocnie.

Historia cudu Purim zaczyna się wiele lat wcześniej,
a wydarzenia konieczne dla późniejszego ocalenia Iszraela
zostały zapomniane przez ludzi zanim stały się potrzebne;
więc człowiek nie mógłby tego przewidzieć ani zaplanować,
a Bóg znający wszystko tak właśnie to przeprowadził
w nadludzki sposób, ale zwykłymi ludzkimi czynami.

To wszystko jest bardzo ważne dlatego,
że większość ludzi przez większość dziejów ludzkości
doświadcza Boga właśnie w taki sposób jak w tej historii:
wcale nie objawieniami proroctw i spektakularnymi cudami,
jakie choć często przypominane, w praktyce są rzadkością;
ale subtelnym natchnieniem w doświadczeniach i rozważaniach,
myślach i działaniach płynących np. ze studiowania Biblii
i przechodzenia przez kolejne różne próby życiowe,
obserwacji świata, ludzi, działań i wydarzeń,
które pozwalają dokonywać właściwych wyborów
i być tam i wtedy, gdzie i kiedy to konieczne.

W historii w księdze nie wprost, a w aluzjach
widać religijność i wiarę opisanych postaci:
– wróg Iszraela rzuca losy w sprawie daty,
żeby oddać sprawę nadludzkiemu prowadzeniu
i w niepojęty sposób uzyskać najlepszy termin,
a być może dostrzec w tym znak powodzenia;
– jego żona w nakazie uczczenia Mardokhaja
widzi zapowiedź dalszego obrotu tej sprawy
i upadek męża, a wywyższenie Iszraela;
– Mardokhaj mówi Ester, że jeśli nie przez nią,
to ktoś inny na pewno przyniesie im ocalenie,
więc ciągle ufa, że wszystko jest pod kontrolą.

Księga Ester jest świadectwem, a Purim świętem,
które uświadamia i doprowadza poznanie Boga
z cudowności historii do codzienności życia,
w którym BÓG JEST I DZIAŁA TEŻ GDY GO NIE WIDAĆ
i Jego władzy podlega wszystko, nawet losy, przypadki,
którymi kieruje różnymi drogami ku dobrym owocom.

Purim jest świętem Boga ustanowionym przez ludzi
dla upamiętnienia cudu Boga uczynionego rękami ludzi
jako świadectwa Jego działania w nas i poprzez nas (Ef 4,6),
więc objawiania prawdy o Stwórcy w Jego stworzeniach.

1b. Święto Purim w Księdze

„A Mardokhaj spisał wszystkie te wydarzenia
i rozesłał listy do wszystkich Jahudim
we wszystkich prowincjach króla Achaszwerosza,
bliskich i dalekich, zobowiązując ich,
ABY ROKROCZNIE ŚWIĘCILI
CZTERNASTY DZIEŃ MIESIĄCA ADAR
I PIĘTNASTY DZIEŃ TEGO MIESIĄCA
,
jako dni, w których Jahudim
zyskali spokój od wrogów swoich,
i jako miesiąc, w którym
troska zamieniła im się w radość,
a żałoba w dzień pomyślny,
aby uczynili je dniami ucztowania i radości,
i wzajemnego przesyłania sobie
darów żywnościowych i obdarowywania ubogich.
I Jahudim przyjęli to, co wtedy zapoczątkowali
i co im napisał Mardokhaj, jako zwyczaj:
Że (H)aman, syn (H)amedaty, potomek Egaga,
gnębiciel wszystkich Jahudim,
zamyślając wytępić wszystkich Jahudim,
rzucił „pur”, to znaczy los,
aby ich zniszczyć i wytępić.
Lecz gdy rzecz doszła do króla,
ten nakazał, a jednocześnie dał pisemne zarządzenie,
że jego wrogi zamysł, jaki powziął przeciwko Jahudim,
ma spaść na jego własną głowę,
wobec czego powiesili jego samego
i jego synów na szubienicy.
Dlatego te dni nazwali „purim”, według nazwy „pur”.
A z powodu wszystkich słów tego listu
oraz z powodu tego, co widzieli i co ich spotkało,
JAHUDIM ZOBOWIĄZALI SIĘ I PRZYJĘLI TO
ZARÓWNO NA SIEBIE, JAK I NA SWOJE POTOMSTWO
I NA TYCH WSZYSTKICH, KTÓRZY BY SIĘ DO NICH PRZYŁĄCZYLI,
JAKO ZWYCZAJ, KTÓREGO SIĘ NIE PRZEKRACZA,
ŻE BĘDĄ ROKROCZNIE ŚWIĘCIĆ TE DWA DNI
ZGODNIE Z PRZEPISAMI I W OZNACZONYM CZASIE
.
A te dni mają być wspominane i obchodzone jako święta
po wszystkie pokolenia, we wszystkich rodzinach,
we wszystkich prowincjach i we wszystkich miastach.
A te Święta „Purim” nie mają zaniknąć wśród Jahudim
i pamięć o nich nie ma ustać u ich potomstwa.
A królowa Ester, córka Abichaila, i Jahud Mardokhaj
napisali z całym naciskiem, że ten drugi list
dotyczący Święta Purim stanowczo obowiązuje.”

(Est 9,20-29)

Jeszua (Jezus) Mesjasz jest rodowitym Jahudem,
apostołowie i wszyscy jego pierwotni uczniowie to Jahudim;
więc ONI I WSZYSCY, KTÓRZY SIĘ DO NICH PRZYŁĄCZAJĄ,
jako Jahudim i osoby przyłączające się do Jahudim
mają obowiązek świętowania co rok „Purim”
TAK JAK MÓWI O TYM TANAKH, CZYLI BIBLIA
w 14. i 15. dniu 12. miesiąca Adar (Est 9,1).

O ile bezdyskusyjna musi być wierność
tej biblijnej tradycji w jej pierwotnej formie,
jaką ustanowili uczestnicy wspominanego cudu:
radując się i ucztując wraz z braćmi i siostrami,
przesyłając sobie podarki i materialnie wsparcie;
to rozważać można właściwość innych zwyczajów,
które do święta dodali lub później zmienili inni…

2. Tradycje Purim

2a. Zagłuszanie imienia wroga Jahudim

Zgodnie z tradycją podczas czytania Megilat Ester
zawsze gdy pojawia się tam imię sprawcy tych wydarzeń
należy hałasować i czynić je niesłyszalnym,
służą do tego specjalne kołatki i grzechotki.

Ponieważ pochodzenie tego człowieka podane w księdze
wywodzi go od Egaga (Agaga), króla Amalekitów (1Sm 15),
którego wbrew nakazowi oszczędził król Szaul,
a krótko potem zabił prorok Szmuel (Samuel);
zaś o Amalekitach jest napisane w Torze:

„I rzekł יהוה [Bóg] do Moszego:
Wpisz to dla pamięci w księgę,
a wraź to w uszy Jahuszui,
że zgładzić zgładzę pamięć Amaleka z pod niebios!””

(Szemot/2Moj/Exodos/Wj 17,14)

Upamiętniając cud, jaki wydarzył się z tego powodu,
hałasem zaciera się pamięć o tym złym człowieku
pochodzącym z tego narodu, który Bóg unicestwi;
więc i my uczestniczymy w tym objawionym dziele
starając się zgładzić pamiętać o tym,
co ostatecznie ma zostać zapomniane.

Ta tradycja może być więc postrzegana
jako spełnienie nakazu Bożego Prawa
dotyczącego usuwania wrogów Boga
nawet z historycznych wspomnień o tym,
czego inne aspekty pamiętać trzeba.

2b. Przebieranie się w Bohaterów Historii Purim

Ten zwyczaj nie ma źródła ani uzasadnienia w Biblii.
O ile jednak może być wartościowy i użyteczny
np. jako dobry sposób na zainteresowanie dzieci
i opowiedzenie im o tym wszystkim poprzez zabawę,
dzięki czemu głębiej to przeżyją i lepiej zapamiętają;
to funkcjonujące w judaizmie rabinicznym tylko w tym dniu
przebieranie mężczyzn za kobiety i kobiet za mężczyzn
jest już naruszeniem wyraźnego zakazu Prawa Boga,
zapisanego w Debarim/5Moj/Deuteronomion/Pwt 22,5;
zaś takie omijanie Przykazań Boga ludzką tradycją
na pewno nie jest drogą mesjańską ani wierną Bogu
i Jeszua (Jezus) to wyraźnie karcił – Mk 7,1-13.

Oczywiście nie wszyscy przekraczają granice,
zwyczaj ten jest też praktykowany właściwie:
– mężczyźni przebierają się za postacie męskie;
– kobiety przebierają się za postacie kobiece.

2c. Nie Odróżnianie „Błogosławiony…” i „Przeklęty…”

Innym zwyczajem określającym wymiar radości
i chuczność świętowania jest tradycja mówiąca,
że podczas Purim należy pić alkohol aż do chwili
gdy przestanie się odróżniać wyrażenia:
– „Niech będzie błogosławiony Mordechaj!”;
– „Niech będzie przeklęty (H)aman!”.

Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się
(szczególnie, gdy czyta się to w tłumaczeniu),
że wymaga to, żeby się mocno upić i odurzyć;
to jednak po hebrajsku te frazy są dużo krótsze:
– „ברוך מרדכי” („barukh Mardokhaj”);
– „ארור המן” („erur (H)aman”);
a pierwsze ich słowa brzmią dość podobnie
(w obu przypadkach może to być mruknięcie);
nie musi więc chodzić o tak ogromne otępienie,
ale można to rozumieć zupełnie inaczej;
żeby jakoś nie odróżniać co się robi,
kogo przeklina, a kogo błogosławi

W rzeczywistości rabiniczna wykładnia o upijaniu się
powszechnie praktykowana jest od stosunkowo niedawna;
a wcześniej sugerowano zupełnie inne podejście, np.:
– żeby wino wypić dopiero tuż przed zaśnięciem,
po zakończeniu rozważań i społecznego świętowania,
bo wtedy niezależnie od ilości spożytego alkoholu
ani nie utraci się kontroli nad myślami i czynami
ani śpiąc nie będzie rozróżniać podanych słów,
więc może wystarczyć BARDZO MAŁA ILOŚĆ;
– żeby liczyć gematrie tych wyrażeń
(sumę wartości liczbowych ich liter),
które dla obu tych fraz są jednakowe,
więc TO TRZEŹWY ICH NIE ROZRÓŻNIA,
bo ciągle potrafi się skupić na liczeniu,
zaś pijanemu się mylą i zaczynają różnić,
więc chodzi o to, żeby NIE WYPIĆ ZA DUŻO,
ale zachować zdolność liczenia w pamięci
i przestać pić zanim będzie z tym problem!
Można więc także NIE WYPIĆ WCALE,
a ważne, żeby nie ograniczało to radości;
w historii król też do picia nie przymuszał,
ale pozwalał radować się jak kto chciał.

Pismo Święte wyraźnie potępia pijaństwo
(ale umiarkowanego spożycia alkoholu nie);
więc dla osób wiernych całemu Słowu Bożemu
i stawiających je ponad ludzkimi zwyczajami
wybór właściwego zrozumienia tej sprawy
będzie pewny i oczywisty.

2d. Podsumowanie Zwyczajów Purim

Purim jako święto ustanowione w Biblii
jest obowiązkowe dla tych wszystkich ludzi,
którzy przyłączają się do Boga i Jego Mesjasza,
a zatem także do wiernej części ich Narodu Iszraela;
ale różne sposoby jego świętowania mogą zawierać
zarówno zwyczaje biblijne, słuszne i pożyteczne,
jak i szkodliwe ludzkie dodatki, złe wyjaśnienia;
dlatego nie można wyciągać pochopnych wniosków
i z góry odrzucać wszystkie możliwości ani całość,
kiedy tylko niektóre części z tego uległy zepsuciu;
ale trzeba tę sprawę rozważyć rzetelnie,
aby poznać i wybrać to, co jest dobre
i czerpać z owoców tego dzieła Stwórcy.

Chwała Bogu.

Ostatnia modyfikacja: 2020-03-17.

Wyraź opinię o artykule:

Click to listen highlighted text!