Niezwykłe Tygodnie
Komentarz do parszy „Tazrija” (części „Zajdzie_w_Ciążę„):
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 12,1-13,59; 2Krl 4,42-5,19; Mt 8,1-4.
Zwykłe i niezwykłe tygodnie – rozróżnianie i połączenie w praktyce.
Rozważanie należy zacząć od samodzielnego
przeczytania lub wysłuchania fragmentów Biblii.
1. Wcześniej Omawiane Zagadnienia
Tematy tych czytań inne niż omówione w tym tekście,
były komentowane w poprzednich cyklach czytania Tory:
– nieczystości naturalne, jako kara i droga do uświęcenia;
– obmywanie rąk powstrzymujące zanieczyszczanie;
– nauczanie Mesjasza i świadectwo czynów jego rodziny;
– postępowanie unikające zanieczyszczenia.
Są one rozważane we wcześniejszych artykułach:
– Do Świętości przez Próbę;
– Perspektywa Wyborów.
2. Zwykłe i Niezwykłe Tygodnie – Indywidualne
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 12,2.5:
דבר אל בני ישראל לאמר”
אשה כי תזריע וילדה זכר
וטמאה שבעת ימים כימי נדת
דותה תטמא
(…)
ואם נקבה תלד
וטמאה שבעים כנדתה
„וששים יום וששת ימים תשב על דמי טהרה
kobieta jeśli zajdzie_w_ciążę i_urodzi męskie,
i_nieczysta siedem dni jak_(w)_dniach krwawienia_miesięcznego
słabości_jej nieczysta_będzie.
(…)
A_jeśli żeńskie urodzi
i_nieczysta tygodnie_dwa jak_(w)_krwawienie_miesięczne
i_sześćdziesiąt dni i_sześć dni pozostanie na krwi_jej oczyszczenie.”
Na początku parszy na ten tydzień i kończący go Szabat jest napisane
o nieczystościach i obrzędach, jakie są związane z narodzinami dzieci,
co zostało już obszernie omówione we wcześniejszych komentarzach;
a tym razem warto zwrócić uwagę na pewne rozróżnienie w Prawie:
po narodzinach syna nieczystość trwa 7 dni, zaś po córce 2 tygodnie,
zapisane jest nie 14 dni podane tą samą jednostką czasu, ale 2 tygodnie,
które oczywiście trwają tyle samo i 2 razy dłużej niż w przypadku chłopca
oraz wraz z 66 dniami dopełniają się do 2 razy dłuższego czasu łącznego.
Trzeba się zatem zastanowić i zrozumieć co wskazuje takie określnie:
– czy nieczystość po narodzinach dziewczynki nie zaczyna się natychmiast,
ale później, dopiero w 1. dzień tygodnia (niedzielę) następującą po porodzie?
– a może dziewczynki muszą zawsze rodzić się akurat w 1. dzień tygodnia,
żeby okres nieczystości zawsze trwał od porodu i niedzieli jednocześnie?
– czy słowo „tydzień” oprócz zwykłego przedziału od niedzieli do Szabatu
może w specjalnych sensach określać też każdy ciąg kolejnych 7 dni
niezależnie od tego w jakim dniu zwykłego tygodnia się zacznie i skończy,
np. od początku czwartku do końca środy lub od wtorku do poniedziałku?
Tora(h) pokazuje na pewno jeszcze inny przykład,
w którym „tydzień” ma znaczenie z początkiem w różne dni:
Bereszit/1Moj/Genesis/Rdz 29,27-28:
מלא שבע זאת ונתנה לך גם את זאת”
בעבדה אשר תעבד עמדי עוד שבע שנים אחרות
ויעש יעקב כן וימלא שבע זאת
„ויתן לו את־רחל בתו לו לאשה
za_służbę, którą wysłużysz u_mnie jeszcze siedem lat innych.
I_uczynił Jakub tak i_spełnił tydzień (z)_tą
i_dał dla_niego tę Rachel, córę_swą dla_niego za_żonę.”
…chyba, że w dawnych czasach małżeństwa zawsze miałyby być zawierane
w taki sposób, żeby wspólny czas małżonków zaczynał się w nocy po Szabacie;
o czym faktycznie tradycja judaizmu jednak świadczy coś zupełnie innego
w rozważaniach wspominając o możliwościach zaślubin w różne dni
i związanymi z tymi możliwościami spełniania lub naruszania Szabatów,
np. przy dokonywaniu planów i obliczeń [kosztów] uroczystości weselnej
czy zranienia – krwawienia przy pierwszym współżyciu podczas nocy Szabatu;
w związku z czym zalecane jest zawieranie małżeństw w czwartki
(o czym dyskusję zapisano w Talmud Babli: Ketubot 4b:11-5a:10),
żeby pierwsze zbliżenie mogło nastąpić jeszcze przed Szabatem,
a ostatnie przygotowania były dokonane dość długo po Szabacie.
Dzień ślubu nie jest oczywiście obowiązkiem ani jedyną możliwością,
jednak warto mieć świadomość, że nawet to i z jakich powodów
zostało w tradycji judaizmu rozważone i uregulowane…
Fragment z rozważanego czytania to doskonały przykład tego,
że np. czas trwania ciąży lub wiek nowonarodzonego dziecka
lub inne szczególne, a względnie krótkie przedziały czasu
praktycznie wyrażamy w dniach, tygodniach lub miesiącach,
które w takich zastosowaniach nie są liczone normalnie,
według ogólnie obowiązujących zasad wyznaczania dat i świąt:
tygodnie mogą się liczyć nie od niedziel, a od poczęcia lub narodzin
niezależnie od tego czy zdarzyło się to we wtorek, czwartek czy inny dzień,
miesiące mogą się liczyć nie od nowiów, a od poczęcia lub narodzin
niezależnie od tego czy zdarzyło się to przy pełni, kwadrze czy innej fazie,
lata mogą się liczyć nie od Jom Terua(h), a od poczęcia lub narodzin
niezależnie od tego o jakiej porze roku i w jakim miesiącu to nastąpiło;
a te rachuby nie są stosowane alternatywnie, ale dodatkowo,
nie zastępują ani nie podważają zwyczajnego liczenia czasu;
lecz też są prawdą dla konkretnej, indywidualnej sprawy
i każdy je stosuje np. określając wiek członków swej rodziny
nie względem jednego początku roku kalendarzowego,
ale dla każdej osoby według właściwej jej chwili…
3. Zwykłe i Niezwykłe Tygodnie – Powszechne
Bóg ustanowił Słońce, Księżyc i gwiazdy jako znaki czasów,
dlatego dni, miesiące i lata opierają się na naturalnych cyklach,
które mogą być obserwowane powszechnie i są obiektywne;
a także zależą od nich inne widoczne procesy w przyrodzie
jak pory roku, dojrzewanie zbóż i owoców czy migracje ptaków,
więc da się je rozpoznawać na podstawie wielu czynników…
Choć niektórzy próbują błędnie definiować tygodnie jako części miesięcy,
to w rzeczywistości fazy Księżyca zmieniają się z różną szybkością
w różnych częściach różnych miesięcy – zależnie od odległości od Ziemi,
a w dodatku 1. obserwacja światła Księżyca jest około doby po koniunkcji,
dlatego np. 1. kwadra może wystąpić wyraźnie przed 7 dniem miesiąca,
a 3. kwadra znacznie ponad 8 dni przed jego końcem…
Choć możliwe są naturalne procesy trwające 7 dni, nie jest to norma,
więc tydzień nie jest oparty na naturze, ale na historii i kulturze:
Bóg stwarzał i odpoczął w 7 etapach czym dał nam wzór cyklu 7 dób;
ale nie jest to jedyne, co w Biblii pokazuje znaczenie tygodnia:
– po narodzinach chłopca jest 7 dni nieczystości i obrzezanie w 8. dniu
(opisane w tej parszy – wersety Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 12,1-3);
– po końcu plagi caraatu jest 7 dni nieczystości i oczyszczenie w 8. dniu
(opisane w następnej parszy – wersety Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 14,8-11.23);
– po zetknięciu ze zwłokami jest 7 dni nieczystości i oczyszczenie w 8. dniu
(opisane dalej w Torze w Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 19,14-19);
– obrzęd przerwania nazireatu trwa 7 dni, a 8. dnia składa oddania
(opisane dalej w Torze w Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 6,9-11);
– wyświęcanie kohena trwa 7 dni dni i 8 dnia zaczyna pełnić swą służbę
(opisane wcześnej w Torze w Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 8-9);
– Chag Sukot trwa 7 dni i po nim 8. dnia jest jeszcze Szemini Aceret
(o czym jest napisane np. w Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 23,33-36);
– Chag HaMacot trwa 7 dni, a po nich zaczyna się żniwa i kołysze snopem
(o czym jest napisane np. w Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 23,4-14)…
Wszystkie te sprawy oprócz zwykłego sensu są także symbolicznym wskazaniem
i znajdują spełnienie w życiu, śmierci i zmartwychwstaniu Jeszui (Jezusa) Mesjasza…
Wszystkie te cykle wyrażają porządek pełnego cyklu 7 dni i początku następnego w 8.,
ale nie zależą one od dni zwyczajnych tygodni wyznaczonych przez stworzenie;
bo np. nikt zanieczyszczony we wtorek nie będzie przedłużał swego skażenia
czekając aż do niedzieli, żeby z dużym opóźnieniem zdjąć z siebie ograniczenia;
a terminy świąt są wyznaczone datami, które zależą od innych czynników,
zaś obserwacje nowiów i początki miesięcy mogą przypadać w różne dni tygodnia
(ze względu na długości 29 lub 30 dni kolejne są o 1-2 różne od poprzednich,
więc pewne jest, że ciągle przesuwają się względem 7-dniowych tygodni)
i niemożliwe jest, żeby zaczynać żniwa np. w 1. dniu święta pielgrzymiego,
kiedy wszyscy są zgromadzeni i szabatują w Jeruszalaim, daleko od swoich pól.
Więcej o tym do rozważenia w tekście „1. Dzień Liczenia Aomeru„.
Warto mieć to wszystko na uwadze, dostrzegać podobieństwa i związki
pomiędzy różnymi ustanowieniami Boga mającymi takie same porządki,
żeby dzięki temu właściwie podchodzić do tych, które budzą wątpliwości
i rozstrzygać niepewność w sposób zgodny z ogólnym wzorem Tory…
4. Tygodnie Liczenia Aomeru
Sprawa tygodni jest czynnikiem różniącym i przedmiotem podziału i sporu
pomiędzy różnymi odłamami judaizmu – rabinicznym, karaizmem i falaszami,
oraz między frakcjami mesjanizmu – zależnie na jakim odłamie opierają swe przekonania:
– jedni uważają, że początek żniw i kołysanie aomeru ma być po szabacie świątecznym,
zaś szczególne tygodnie aomeru mogą zaczynać się od różnych dni zwykłych tygodni;
– inni upierają się, że „pełne tygodnie” musiałyby zawsze trwać od niedzieli do Szabatu,
więc zapuszczenia sierpa w zboże nie wyznaczałoby samo święto, a Szabat przy święcie.
Pomiędzy tymi drugimi jest jeszcze różnica co do tego co ma być podczas Przaśników:
– czy niedziela od której zaczynają liczyć (w tym roku będzie w 1. Dzień Chag HaMacot);
– czy Szabat po którym zaczynają liczyć (w tym roku będzie w 7. Dzień Chag HaMacot);
dlatego też niektórzy w tym roku będą zaczynać rachubę 7 tygodni po 7. Dniu Przaśników,
co ma duchowy i praktyczny sens – wtedy pielgrzymi po powrocie mogą już zbierać zboże;
zaś inni z powodu doktryny zupełnie oderwanej od rzeczywistej możliwości wykonywania tego
uznają źle, że żniwa należałoby zacząć w dniu zgromadzenia na pielgrzymie święto szabatowe,
kiedy nikt nie powinien nawet iść na pole ani tam pracować, ale uczestniczyć w nabożeństwie,
kiedy jeszcze nie jest spełniony wcześniejszy cykl, więc to nie czas zaczynać następny…
W tym roku rachuba aomeru od niedzieli i od dnia po 7. Dniu Przaśników będą zgodne,
więc jest to wspaniała okoliczność, żeby przy wspólnej praktyce rozważyć powody i warunki…
Decyzji o tym w którym dniu należy zaczynać żniwa i składać oddanie kołysania aomerem
nie należy podejmować kierując się stanowiskiem większości ani garstki zwolenników,
nie należy też bezwarunkowo trzymać się poglądu, którego było się zwolennikiem,
ale o wszystkim powinny decydować biblijne argumenty i dowody, świadectwa faktów,
które czasami wymagają zmiany zdania i poprawy, a potem umacniają w prawdzie…
Chwała Bogu!