Zakazane i Dozwolone

Czas czytania: 6 minut

W Szabat 05/06.05.2023 jest 15. dzień 2. miesiąca Ziw/Eir,
24. dzień licząc od 1. powszedniego po zakończeniu Chag HaMacot,
zatem 3. dzień 4. tygodnia i łącznie 24. dzień liczenia aomeru.
Komentarz do parszy „Emor” (części „Powiedz”):
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 21,1-24,23; Ez 44,15-31; 1P 2,4-10.
Zakazane i dozwolone – bywa, że to samo, ale dla innych…

Rozważanie należy zacząć od samodzielnego
przeczytania lub wysłuchania fragmentów Biblii.

1. Wcześniej Omawiane Zagadnienia

Tematy tych czytań inne niż omówione w tym tekście,
były komentowane w poprzednich cyklach czytania Tory:
– wybranie na kohenów i sensy tej funkcji;
– Prawa świętości kohenów i ich stosowanie;
– świętość oddań i możliwość ich spożywania;
– biblijne Święta Boga do spełniania przez ludzi;
– wyróżnienie i odmienność świąt od dni powszednich;
– kara za bluźnierstwo, podważanie autorytetu Boga.
Są one rozważane we wcześniejszych artykułach:
– Kohen i Świętość;
– Wyróżnienie do Świętości;
– Święte Czasy Boga.

Poprzednie komentarze rozważają już praktyczne i duchowe treści parszy,
więc warto kliknąć i otworzyć artykuły wskazane w odnośnikach powyżej.

2. Koheni Strzegący Służby

Ez 44,15-16:

והכהנים הלוים בני צדוק”
אשר שמרו את משמרת מקדשי בתעות בני ישראל מעלי
המה יקרבו אלי לשרתני ועמדו לפני
להקריב לי חלב ודם נאם אדני יהוה
המה יבאו אל מקדשי והמה יקרבו אל שלחני
„לשרתני ושמרו את משמרתי

„I_tymi_kohenami tego_Lewiego synowie Cadokha,
którzy strzegli tej służby Sanktuarium_Mojego gdy_odstąpili synowie Iszraela ode_Mnie.
Oni przystąpią do_Mnie dla_służenia_Mi i_(będą)_stali przed_obliczem_Mym,
żeby_oddawać dla_Mnie tłuszcz i_krew, wyrocznia Władcy_mego, יהוה [Boga].
Oni (będą)_wchodzili do Santuraium_Mego i_oni (będą)_przystępowali do_stołu_Mego,
żeby_służyć_Mi i_(będą)_strzegli tej służby_Mojej.”

Najważniejszym tematem parszy i haftory na ten tydzień i kończący go Szabat
są Prawa świętości kohenów (kapłanów) pełniących służbę w Świątyni
(które nawet w czasach wielkich odstępstw spełniali potomkowie Cadokha,
dlatego Bóg zapewnił ich, że oni będą nadal sprawować tę świętą służbę),
które są surowsze niż ogólne i mają ich wyróżniać od innych ludzi:
– koheni ogólnie nie mogą uczestniczyć w pochówkach zmarłych
(mogą pochować tylko najbliższych krewnych, a kohen hagadol nikogo);
– koheni muszą zawierać małżeństwa tylko z dziewicami z Narodu Iszraela
(lub ewentualnie z wdową po kohenie aby spełnić lewirat wobec brata).

Pomimo tego, że są to dobre Przykazania ustanawiające świętość,
bardzo ważne i słuszne jest, że akurat te dotyczą tylko szczególnych osób
i osoby, które nie zostały do tego wybrane i namaszczone, a mają inne funkcje
nie muszą ani nawet nie powinny uważać ich za je obowiązujących ani spełniać;
bo równocześnie jest potrzebne, żeby inni ludzie mogli dokonywać pochówków
i by cudzoziemki po konwersji na judaizm mogły zawierać ważne małżeństwa
(np. Rachab i Rut stały się przodkiniami króla Dawida i Jeszui (Jezusa) Mesjasza).

3. Spożywanie Świętego – Zakazane i Dozwolone

Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 22,10-11.14:

וכל זר לא יאכל קדש”
תושב כהן ושכיר לא יאכל קדש
וכהן כי יקנה נפש קנין כספו הוא יאכל בו
ויליד ביתו הם יאכלו בלחמו
(…)
ואיש כי יאכל קדש בשגגה
„ויסף חמשיתו עליו ונתן לכהן את הקדש

„I_żaden obcy nie (będzie)_jadł świętych,
mieszkaniec_[domu] kohena i_najemnik nie (będzie)_jadł świętych;
a_kohen gdy kupi osobę nabytą pieniędzmi_jego, on (będzie)_jadł z_tego
i_urodzeni (w)_domu_jego, oni (będą)_jedli w_pokarmie_jego.
(…)
A_mężczyzna, jeśli (będzie)_jadł święte w_pomyłce,
to_doda (jeszcze)_piątą_(część)_jego i_odda kohenowi te święte.”

1Sm 21,3-6/4-7:

ועתה מה יש תחת ידך חמשה לחם”
תנה בידי או הנמצא
ויען הכהן את דוד ויאמר
אין לחם חל אל תחת ידי כי אם לחם קדש יש
אם נשמרו הנערים אך מאשה
ויען דוד את הכהן ויאמר לו
כי אם אשה עצרה לנו כתמול שלשם
בצאתי ויהיו כלי הנערים קדש
והוא דרך חל ואף כי היום יקדש בכלי
ויתן לו הכהן קדש כי לא־היה שם לחם
כי אם לחם הפנים המוסרים מלפני יהוה
„לשום לחם חם ביום הלקחו

„A_teraz co jest pod ręką_twą, pięć chlebów,
daj w_rękę_mą albo to_znalezione.
I_odpowiedział ten_kohen temu Dawidowi i_powiedział:
’Nie_ma chleba zwykłego aby dać ręce_twej, bo tylko chleb święty jest.
Czy powstrzymali_(się) młodzieńcy przynajmniej od_kobiet?’
I_odpowiedział Dawid oto temu_kohenowi i_powiedział do_niego:
’Ponieważ od kobiety powstrzymujemy dla_nas jak_wczoraj i_trzeci_(dzień),
kiedy wychodzę i_były członki_młodzieńców święte
i_ta droga zwykła, zatem że tego_dnia uświęceni w_członkach.’
I_dał dla_niego ten_kohen święty_(chleb), bo nie było tam chleba_(innego)
jak tylko chleb pokładny zabierany z_przed_oblicza יהוה [Boga],
dla_zastąpienia_(go) chlebem ciepłym w_dniu zabrania_go.”

Łk 6,3-4:

„καὶ ἀποκριθεὶς πρὸς αὐτοὺς εἶπεν ὁ Ἰησοῦς
Οὐδὲ τοῦτο ἀνέγνωτε ὃ ἐποίησεν Δαυὶδ, οτε ἐπείνασεν αὐτὸς καὶ οἱ μετ᾽ αὐτοῦ [[ὄντες]
[ὡς] εἰσῆλθεν εἰς τὸν οἶκον τοῦ θεοῦ καὶ τοὺς ἄρτους τῆς προθέσεως
λαβων ἔφαγεν καὶ ἔδωκεν καὶ τοῖς μετ᾽ αὐτοῦ οὓς οὐκ ἔξεστιν φαγεῖν
εἰ μὴ μόνους τοὺς ἱερεῖς”

„A odpowiedziawszy do nich powiedział ten Jeszua:
’Ani to przeczytaliście co uczynił Dawid gdy zgłodniał on i ci z nim [będący]?
[Jak] wszedł do tego Domu tego Boga i te chleby te przedkładania
wziąwszy zjadł i dał tym z nim, (z)_których nie dozwolone zjeść
jeśli nie samym tym kohenom.'”

Tora(h) zabrania osobom z poza rodziny i własności kohena
spożywania chlebów pokładnych, które są zapłatą za służbę i święte;
jednak zrobienie tego przez pomyłkę nie jest grzechem śmiertelnym,
ale może być naprawione przez zwrócenie później większej ilości chleba;
a kohen może też nabyć człowieka w niewolę aby móc go nakarmić;
dlatego gdy Jeszua Mesjasz powołuje się na historyczny fakt z Tanakhu
(a relacja tej jego wypowiedzi znajduje się także w Mt 12,3-4 i Mk 2,25-26),
że Dawid i jego towarzysze zjedli chleby, które są dozwolone tylko kohenom,
to wcale nie wskazuje jak się wydaje, że oni wtedy uczynili coś niewłaściwego;
ale raczej że Prawo dawało sposób, żeby można było okazać im to miłosierdzie:
– inni mogli nie wiedzieć, że to chleby pokładne (kohen powiedział Dawidowi);
– kohen mógł nabyć wszystkich w niewolę aby ich nakarmić i potem uwolnić.

Odnosząc się do tej sprawy Jeszua wyszedł od pochopnego i błędnego poglądu
jaki był oparty na powierzchownej znajomości Prawa u stawiających mu zarzuty
(co do naruszania Szabatu przez uczniów spożywających ziarno z kłosów na polu)
i pokazał, że pełna znajomość Przykazań pozwala rozumieć sprawę lepiej,
żeby nie tylko w historycznych przykładach, ale też tak samo w życiu
znajdować sposoby na czynienie zgodnie z Prawem Boga i dobrze,
nie naruszając Przykazań, a spełniając zawarte w nich warunki,
które w odpowiedni sposób pozwalają czynić określone wyjątki
pokazując przy tym, że nie ma się intencji naruszenia zakazu…

Sprawa ta jest doskonałym biblijnym przykładem,
że nawet proste zagadnienia – ustanowienie w 1 fragmencie i kilka historii
bez zebrania i łącznego rozważania świadectw mogą być błędnie rozumiane,
dlatego jest potrzebna dobra znajomość Pism i ich rzetelne wykładanie,
bo np. słowa Jeszui, że „tych chlebów nie może nikt jeść, tylko sami kapłani”
źle odczytane jako stwierdzenie faktu, a nie przytoczenie opinii o nim
sprawiają, że nie dostrzega się, że zawsze mogą też np. ich żony i dzieci,
które na pewno nie są kohenami i nie pełnią służby, a nawet nigdy nie będą;
a kohen może też w odpowiedni sposób udzielić pokarmu innym osobom,
które muszą albo najpierw zaprzedać się w niewolę albo później oczyścić,
co ma uzasadnienie np. gdy zależy od tego uratowanie ich życia,
bo kohen nie ma nic innego, czym mógłby nakarmić głodnego…

Chwała Bogu!