Ustanowienia Boga w Parszy Kedoszim Tihju
Komentarz do parszy „Kedoszim Tihju” („Świętymi Bądźcie„):
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,1-20,27; Ez 20,2-20; Am 9,7-15; 1P 1,13-19.
Ustanowienia (Przykazania) jakie Bóg dał w parszy Kedoszim Tihju.
Rozważanie należy zacząć od samodzielnego
przeczytania lub wysłuchania fragmentów Biblii.
1. Wcześniej Omawiane Zagadnienia
Tematy tych czytań inne niż omówione w tym tekście,
były komentowane w poprzednich cyklach czytania Tory:
– Różne Przykazania uczące świętości;
– życie modlitwą – jej spełnienie w czynach;
– Przykazanie Miłości Bliźniego;
– potrzeba dokonania zmian i poprawy siebie;
– aktywne czynienie dobra i powstrzymywanie zła.
Są one rozważane we wcześniejszych artykułach:
– Świętymi Bądźcie!
– Modlitwa Świętego Życia;
– Miłość Bliźniego i Karcenie;
– Uświęcanie Siebie.
Poprzednie komentarze rozważają już praktyczne i duchowe treści parszy,
więc warto kliknąć i otworzyć artykuły wskazane w odnośnikach powyżej.
2. Ustanowienia Boga w Parszy Kedoszim Tihju
Zgodnie z tradycją judaizmu parsza(h) „Kedoszim Tihju” zawiera 51 Przykazań,
które są choćby nieco inne niż już sklasyfikowane wcześniej w spisie 613.
Niektóre z nich są szczególnymi interpretacjami powtórzeń takich samych słów,
ale bywa też, że niektóre słowa mimo powtórzenia nie są uznane za Ustanowienie,
choć ich znaczenie jest bardzo doniosłe i mają konkretny, praktyczny wymiar.
2.1 (341) Nakaz Świętości
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,1-2:
וידבּר יהוה אל משׁה לּאמר”
דּבּר אל כּל עדת בּני ישׂראל ואמרתּ אלהם
„קדשׁים תּהיוּ כּי קדושׁ אני יהוה אלהיכם
Przemów do całej społeczności synów Iszraela i_powiedz do_nich:
Świętymi bądźcie, bo świętym [jestem]_Ja יהוה, Bóg_wasz.”
Świętość powinna być cechą powszechną wśród wiernych Bogu
i nie jest to wcale abstrakcyjne, jedynie teologiczne pojęcie,
ale chodzi o oddzielenie i odróżnienie od zepsucia bezbożnych.
Świętość nie ma wyróżniać niektórych osób wewnątrz społeczności
i nie jest to jakaś szczególna cecha czyniąca człowieka „godnym czci”;
ale ma to być odróżnienie całej społeczności od wszystkich ludzi z zewnątrz.
2.2 (342) Bojaźń Wobec Ojca i Matki (Tarjag 213)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,3:
„אישׁ אמּו ואביו תּיראוּ”
Przykazanie nakazujące szanowanie rodziców było już w parszy „Jitro”,
gdzie wyrażało obowiązek szanowania rodziców – posłuszeństwo im,
a także nakaz wspierania ich i opiekowania się nimi gdy się zestarzeją.
W parszy „Kedoszim Tihju” wykładania skupia się na bojaźni
i dotyczy sposobu w jaki [dorosłe] dzieci mogą odnosić się do rodziców,
np. unikając sporów i mówienia do nich lub o nich w niewłaściwy sposób.
2.3 (343) Zakaz Zwracania Się do bożków (Tarjag 214)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,4a:
„אל תּפנוּ אל האלילים”
2.4 (344) Zakaz Wytwarzania Bożków, Także dla Obcych (Tarjag 215)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,4b:
„ואלהי מסּכה לא תעשׂוּ”
2.5 (345) Kara Śmierci Za Spożycie z Oddania na Ucztę Po Terminie (Tarjag 216)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,8:
ואכליו עונו ישּׂא כּי את קדשׁ יהוה חלּל”
„ונכרתה הנּפשׁ ההוא מעמּיה
i_wytracona_[zostanie] ta_dusza, ta_oto, z_ludu_jej.”
Wyznaczony czas spożywania z oddań (ofiar) na ucztę (zebach haszlamim)
został już określony wcześniej w parszy „Szemini” – 1 lub 2 wieczory zależnie od intencji,
a co pozostanie do [2. lub] 3. ranka ma być uznane za nieczyste i spalone w ogniu.
W tej parszy Prawo w tym zakresie jest uzupełnione o karę za naruszenie ograniczeń
i jest to najsurowsza kara za zlekceważenie Ustanowień Boga w służbie świętości,
w której nie chodzi po prostu o jedzenie i picie ani radowanie się z ich powodu;
ale ma to duchowy wymiar, więc musi być spełniane właściwie lub wcale.
2.6 (346) Zakaz Zżynania Skraju Pola (Tarjag 217)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,9a:
„”
2.7 (347) Zakaz Zbierania Opadłych Kłosów (Tarjag 218)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,9z:
„”
W tradycji judaizmu upadłe kłosy to takie, które „upadły przypadkiem”,
czyli bez intencji zostały upuszczone przez pracujących przy żniwie
(nie pozwala to ubogim upuszczać w pracy, żeby mogli sobie zabrać);
ale właściwy może być też całkiem inny sens tego określenia:
może chodzić o kłosy, które dojrzały i opadły wcześniej
lub takie, które na tym polu dojrzeją dopiero po żniwie
i wtedy same opadną nie mogąc być już zebranymi.
Ogólną zasadą postępowania według tego Prawa
jest zatem, że właściciel zbiera ze swego pola 1 raz w sezonie,
dlatego powinien kontrolować jego stan by zebrać gdy jest najwięcej,
ale wszystko, co na tym polu dojrzewa w innym czasie
ma być przeznaczone dla ubogich, którzy mogą to wziąć.
2.8 (348) Zakaz Zbierania Winogron ze Skrajów Winnicy (Tarjag 219)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,10a:
„”
2.9 (349) Zakaz Zbierania Opadłych Winogron (Tarjag 220)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,10b:
„”
2.10 (350) Nakaz Pozostawienia Skraju Pola dla Biednych (Tarjag 221)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,10z:
„לעני ולגּר תּעזב אתם אני יהוה אלהיכם”
2.11 (351) Nakaz Pozostawienia Opadłych Kłosów dla Biednych (Tarjag 222)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,10z:
„לעני ולגּר תּעזב אתם אני יהוה אלהיכם”
2.12 (352) Nakaz Pozostawienia Winogron ze Skrajów Winnicy dla Biednych (Tarjag 223)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,10z:
„לעני ולגּר תּעזב אתם אני יהוה אלהיכם”
2.13 (353) Nakaz Pozostawienia Opadłych Winogron dla Biednych (Tarjag 224)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,10z:
„לעני ולגּר תּעזב אתם אני יהוה אלהיכם”
2.14 (354) Zakaz Kradzieży i Oszustwa (Tarjag 225)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,11a:
„”
W tradycji judaizmu Przykazanie w parszy „Jitro” dotyczy porywania ludzi,
w związku z czym jak wszystkie tam jest zagrożone karą śmierci;
w tym miejscu zakaz jest w zakresie własności materialnej,
którą można oddać wraz z odszkodowaniem – karą pieniężną;
choć oczywiście nieuczciwe pozyskanie majątku to grzech
i właściwie nie można czynić czegoś takiego.
2.15 (355) Zakaz Zaprzeczania Posiadania Cudzego Majątku (Tarjag 226)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,11b:
„”
2.16 (356) Zakaz Okłamywania (Tarjag 227)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,11z:
„”
W tradycyjnej wykładni jest to uzupełnienie poprzedniego Przykazania
i dotyczy zaprzeczenia posiadania cudzej własności pod przysięgą.
Ogólnie zakaz okłamywania jest przy intencji wyrządzenia szkody,
np. uzyskania własnej korzyści materialnej cudzym kosztem;
ale nie odnosi się do sytuacji, gdy ma na celu ratowanie życia,
np. gdy czyni się to ukrywając prześladowanych.
2.17 (357) Zakaz Fałszywego Przysięgania (Tarjag 228)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,12:
„”
2.18 (358) Zakaz Uciskania – Odmowy Zwrotu Cudzej Własności lub Należnej Zapłaty (Tarjag 229)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,13a:
„”
2.19 (359) Zakaz Rabowania (Odbierania Siłą Cudzej Własności) (Tarjag 230)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,13b:
„”
W odróżnieniu od kradzieży czy oszustwa,
których da się dokonać bez świadomości osoby pokrzywdzonej;
tez zakaz innej metody – dotyczy wymuszenia na pokrzywdzonym,
żeby ten przekazał przestępcy coś, co mu się nie należy.
2.20 (360) Zakaz Opóźniania Zapłaty Pracownika (Tarjag 231)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,13z:
„”
Zapłata za wykonaną pracę lub usługę musi być wypłacona w terminie.
Nie jest to nakaz codziennych rozliczeń pracodawców z pracownikami,
bo jeśli umowa z góry przewidywała rzadsze rozliczenia, np. co tydzień,
to nocą z Przykazania jest ta po umówionym terminie zapłaty;
ważne jest po prostu, żeby dotrzymywać terminów zapłaty
oraz wypłacać we właściwym czasie całą należność.
Choć jest to zagadnienie doczesne, sprawa majątkowa,
to jednak jest to jednocześnie też sprawa wiary i świętości,
bo trzeba być wiernym w małym, żeby móc być wiernym w wielkim,
jak o tym nauczał Mesjasz Jeszua (Jezus) w Łk 16,10-11.
2.21 (361) Zakaz Złorzeczenia [Nawet Nieświadomemu] (Tarjag 232)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,14a:
„”
Zakaz dotyczy przeklinania i życzenia by komuś stało się coś złego.
2.22 (362) Zakaz Utrudniania Działań Nieświadomym (Tarjag 233)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,14b:
„”
Poza dosłownym sensem „kładzenia kłód pod nogi ślepym”,
co jest rozumiane jako symboliczny przykład szerszego problemu,
bo w sposób oczywisty nie ogranicza się tylko do takiego sposobu;
zakaz ten dotyczy też np. mylących rad oraz błędnego nauczania,
co może zaszkodzić odbiorcom niezdolnym do sprawdzenia
i utwierdzić ich w złym przekonaniu i postępowaniu.
2.23 (363) Zakaz Niesprawiedliwego Osądzania (Tarjag 234)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,15a:
„”
Nie można nikogo faworyzować ani lekceważyć:
ani biednego, ani bogatego; ani przyjaciela, ani wroga;
ale każdy ma być potraktowany sprawiedliwie i uczcicie
oraz osądzony za to, co faktycznie uczynił, co udowodniono,
żeby właściwe kary były wymierzane tylko winnym.
2.24 (364) Sąd Nie Może Mieć Względu Na Osobę (Tarjag 235)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,15b:
„”
Istnieją różne wersje spisu, które mogą mieć to jako 1 Przykazanie
lub rozdzielać bogatych i biednych na 2 oddzielne.
2.25 (365) Sąd Musi Sądzić Sprawiedliwie (Tarjag 236)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,15z:
„”
2.26 (366) Zakaz Propagowania Oszczerstw (Tarjag 237)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,16:
„”
Negatywne informacje na temat innych muszą być
rzetelnie sprawdzone, potwierdzone, poparte dowodami i prawdziwe,
zanim dopuszczalne będzie ostrzeganie o czyimś grzechu.
Zakaz dotyczy propagowania kłamstw i wiadomości niepewnych,
do których zaliczają się też stanowiska, których głoszący nie rozumie;
dlatego sam nie powinien nawet się taką sprawą zajmować,
ale np. przekazać ją do zbadania komuś odpowiedniemu.
2.27 (367) Zakaz Krzywdzenia i Braku Pomocy (Tarjag 238)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,16:
„”
„Stawanie nad rozlewem krwi” może dotyczyć różnych sytuacji,
w tym czynności zmierzające do zła i bierność wobec dobra,
co w obu przypadkach jest niewłaściwe.
2.28 (368) Zakaz Nienawiści do Braci [i Sióstr] (Tarjag 239)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,17:
„”
Złe emocje i myśli nie mogą być żywione nawet w ukryciu.
2.29 (369) Nakaz Napominania Grzechów i Błędów (Tarjag 240)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,17z:
„”
abyś_nie ponosił za_niego grzechu.”
Karcenie grzechów nie jest przejawem nienawiści do grzeszników,
a wprost przeciwnie – to jest odpowiedzialność i troska o dobro,
której ważnym elementem jest wezwanie i danie szansy poprawy.
2.30 (370) Zakaz Zawstydzania Bliźniego (Tarjag 241)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,17b:
„”
Napomnienia udzielane braciom [i siostrom] powinny mieć formę,
która nie będzie poniżająca ani ośmieszająca, ale pomocna w poprawie;
trzeba to czynić z myślą o pozytywnych efektach działania,
a nie jedynie po to, żeby grzech został napiętnowany.
Dopiero w sytuacji gdy zatwardziały grzesznik odrzuca napomnienia
jego osądzony grzech musi być publicznie ogłaszany,
żeby ostrzec i ochronić innych przed krzywdą z jego strony.
2.31 (371) Zakaz Dokonywania Zemsty
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,18a:
„”
Nie można samodzielnie wymierzać (nie)sprawiedliwości,
która w taki sposób mogłaby być bezzasadna lub przesadna
i tym samym narażać czyniącego to na karę i obowiązek zapłaty
nawet wtedy gdy druga strona jest pierwotnym winnym w sprawie.
2.32 (372) Zakaz Trzymania Urazy
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,18b:
„”
Nie można rozpamiętywać doznanych krzywd – wracać do nich w myślach,
co mogłoby kusić i prowadzić do złych zamiarów i czynów.
2.33 (373) Przykazanie Miłości Bliźniego (Tarjag 242)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,18z:
„”
2.34 (374) Zakaz Parzenia Różnych Gatunków Zwierząt (Tarjag 243)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,19b:
„”
2.35 (375) Zakaz Mieszania Upraw Różnych Roślin na Jednym Polu (Tarjag 244)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,19b:
„”
W innym wersecie jest także podobny zakaz dotyczący winnicy;
zatem to Przykazanie pokazuje na przykładzie ogólniejsze Prawo,
które obejmuje różne rodzaje upraw, a nie tylko zboże na polu.
Różne gatunki nie mogą być ze sobą wymieszane,
ale duże pole można podzielić na mniejsze części
i każdą z nich obsiać jednym innym gatunkiem;
co było i jest powszechną praktyką rolniczą,
która pozwala rozłożyć w czasie dojrzewanie plonów
i dokonywać żniw stopniowo przez dłuższy czas.
2.36 (376) Zakaz [Wykonywania i] Ubierania Szat z Mieszanych Tkanin
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,19z:
„”
Tradycja judaizmu wywodzi (część) tego Przykazania z innego wersetu,
gdzie jest mowa konkretnie tylko o mieszance lnu i wełny,
dlatego inaczej niż w innych sprawach nie uogólnia przykładu,
ale ogranicza zakres szerokiego zakazu tylko do jednej mieszanki.
Len i wełna są tkaninami o różnym pochodzeniu – roślinną i zwierzęcą,
a każdy rodzaj włókna w rzeczywistości zawiera różne składniki,
które są substancjami należącymi do tych samych kategorii;
dlatego zakaz nie musi szczegółowo rozróżniać włókien podobnych,
ale raczej odnosi się do włókien o różnym pochodzeniu,
jak produkowane z roślin, sierści zwierząt czy sztucznych.
2.37 (377) Zakaz Zbierania Plonów z Roślin Wieloletnich przez 3 Lata (Tarjag 245)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,23:
„
„
to_nieobrzezany, nieobrzezany ten owoc_jego trzy lata będzie dla_was,
nieobrzezany, nie jedzony_(będzie).”
2.38 (378) Nakaz Oddania Całego Plonu 4. Roku Roślin Wieloletnich (Tarjag 246)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,24:
„”
tym_dziękczynnym_[darem] dla_יהוה [Boga].”
Cały plon 4. roku ma być przeznaczony na oddania,
z których odpowiednie części mogą być spożywane przy Świątyni.
2.39 (379) Możliwość Korzystania z Plonów Roślin Wieloletnich od 5. Roku
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,25:
„”
aby_pomnożyć dla_was plon_jego.”
Z plonów 5. i dalszych lat należy oddzielać pierwociny i dziesięciny,
które pozostają przeznaczone dla Świątyni i na uczty jak w 4. roku,
ale reszta plonów pozostaje do dyspozycji uprawiającego.
2.40 (380) Zakaz Spożywania Czegokolwiek bez Opanowania (Tarjag 247)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,26:
„”
Dosłownie to Przykazanie zakazuje spożywania czegokolwiek [innego] przy krwi,
nie jest to więc powtórzenie wcześniejszych zakazów spożywania krwi;
a w tradycji jest to interpretowanego jako zakaz pożądliwego podejścia do jedzenia,
w którym nie dba się o porządne spełnienie zasad i zwyczajów,
w związku z czym można by dopuścić się naruszeń Tory,
byle tylko móc szybko się najeść – jak żarłok lub pijak.
2.41 (381) Zakaz Wróżenia i Uznawania Przepowiedni (Tarjag 248, 249)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,26a:
„”
Wróżenie to fałszywe przepowiadanie przyszłości
nie oparte na rzetelnej wiedzy o faktach i zachodzących procesach;
ale próbujące wmawiać co ma się stać z nieistotnych powodów,
które nie mają żadnego wpływu ani związku z przedmiotem zapowiedzi,
które mają na celu odwrócenie uwagi i zmanipulowanie odbiorcy.
2.42 (382) Zakaz Czarowania
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,26b:
„”
Czarowanie polega na dodawaniu efektownych pozorów do prostych działań,
np. po to, żeby wyleczony z choroby nie wiedział, że pomógł mu lek z ziół,
ale myślał, że potrzeba do tego nadludzkich zdolności szamana;
który miałby sprawiać coś, czego inni z tych składników nie uzyskają.
Wiedza i umiejętności lekarzy są cenne i potrzebne,
ale ich pacjenci muszą być uczciwie powiadamiani
zarówno o tym co im dolega jak i jak będą leczeni.
2.43 (383) Zakaz Obcinania Włosów po Bokach Głowy (Tarjag 250)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,27a:
„לא תקּפוּ פּאת ראשׁכם”
Choć Przykazanie nie wyjaśnia których włosów nie ścinać,
to oczywistym jest, że strzyżenie wszystkich włosów narusza zakaz
(poza sytuacjami jak koniec nazireatu lub oczyszczenie z caraatu,
gdy uczynienie tego jest konkretnie nakazane szczególnym Prawem);
dlatego odpowiednia część włosów na głowie ma zostać niestrzyżona.
Jr 9,24-25/25-26 i tradycja judaizmu wskazują, że powinny to być peot (pejsy),
czyli włosy na skroniach – rosnące z przodu powyżej uszu.
Bez ksiąg Tanakhu i tradycji sama Tora(h) nie wskazuje które włosy zachowywać;
jednak mimo tego trzeba dokonać w tym zakresie jakiegoś wyboru,
a najwłaściwsze jest uczynienie tego w zgodzie z historyczną praktyką
i kontynuowanie zwyczaju, który funkcjonował w czasach biblijnych,
od początku był sposobem rozumienia i spełniania Tory.
2.44 (384) Zakaz Golenia Włosów Krawędzi Brody (Tarjag 251)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,27z:
„ולא תשׁחית את פּאת זקנך”
Zakaz dotyczący brody jest mniej rygorystyczny,
ponieważ można ją przycinać, ale nie do samej skóry;
więc może być skrócona, ale nie całkiem usunięta
(poza już wskazanymi wyjątkowymi sytuacjami).
2.45 (385) Zakaz Nacięć na Ciele na Znak Żałoby po Zmarłym
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,28a:
„ושׂרט לנפשׁ לא תתּנוּ בּבשׂרכם”
Szczególny zakaz dotyczy konkretnego pogańskiego zwyczaju,
jednak rozpoznanie intencji może być trudne lub niemożliwe;
zaś sama czynność jest ogólnie zakazana kolejnym Przykazaniem,
które zakazuje czynić [trwałych] znaków na ciele niezależnie od intencji;
dlatego Tarjag pomija ten wyróżniony przypadek,
który może być źródłem i wyjaśnieniem zakazu.
Nie jest to zakaz np. namaszczania lub malowania,
przy których nie następuje uszkodzenie skóry.
Część o żałobie po zmarłych zapisana tylko w zdaniu o nacięciach na ciele,
zatem nie ogranicza pozostałych zakazów w tym i sąsiednich wersetach.
2.46 (386) Zakaz Tatuaży (Tarjag 252)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,28b:
„וּכתבת קעקע לא תתּנוּ בּכם”
2.47 (387) Zakaz Doprowadzania Córki do Nierządu
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,29:
„
„
i_nie nierząda_(będzie) ta_ziemia i_pełna ta_ziemia rozpusty.”
2.48 (388) Nakaz Czczenia Świątyni Boga (Tarjag 253)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,30b:
„וּמקדּשׁי תּיראוּ”
2.49 (389) Zakaz Prób Wywoływania Duchów [Zmarłych] (Tarjag 254)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,31a:
„”
Jest to zakazane nie dlatego, że jest możliwe, ale dlatego, że jest niewłaściwe.
Niewłaściwe mogą być także takie sprawy, które są w praktyce niemożliwe,
np. nie da się przeskoczyć nad wielką przepaścią – to by była pewna śmierć.
Bez akceptacji, udziału i pomocy Boga
ludzie sami nie mogą wskrzesić umarłego ani wezwać ducha,
bo gdyby mogli, to wpływowi i bogaci zapewnialiby sobie wieczną obecność
i zatrudniając wywoływaczy ciągle wywierali wpływ na świat zza grobu;
więc np. od wieków trwałoby panowanie tych samych starożytnych królów,
co się oczywiście nie dzieje, bo za żadne pieniądze nie da się tego zrobić.
Osoby podające się za zdolne do wywoływania duchów określa się jako „medium”,
co z języka łacińskiego oznacza „środkowy” czyli w tym kontekście „pośrednik”,
bo w rzeczywistości korzystający z ich usług nie widzą ani nie słyszą ducha,
ale to „medium” przekazuje jak duch miałby wyglądać, co robić i co mówić;
zaś sam „pośrednik” wcale nie ma w tym zakresie nadludzkich zdolności,
ale potrafi tak prowadzić rozmowę, że dowiaduje się z niej o zmarłym,
a także o tym czego klient oczekuje i spodziewa się usłyszeć od ducha,
po czym przekonująco dokładnie o tym zmyśla – po prostu oszukuje
i właśnie dlatego Tora(h) nie pozwala „korzystać” z oszustwa.
Ducha zmarłego mógłby efektownie udawać także [upadły] anioł,
ale prawdziwy mógłby być jedynie posłany przez samego Boga,
który nie współdziała z odstępcami, których działań zabrania,
więc nie wspiera bezbożnych wezwań bez próśb do Najwyższego.
Choć w relacjach rzekomych „rozmów z duchami” (jak w 1Sm 28,7-20)
jest to przedstawiane tak, że człowiek mówi do ducha, a duch do człowieka;
to jednak w kontekście widać, że za ducha robi to wywołujący (1Sm 28,13-14),
ponieważ Szaul sam nie widział Szmuela, ale trzeba mu go było opisać;
zaś „wróżka” wiedząc kogo ma przywołać wiedziała co o nim mówić,
bo Szmuel (Samuel) był ważną i powszechnie znaną osobą.
Bóg oczywiście mógł zechcieć wykorzystać „wróżkę” do skarcenia Szaula
i natchnąć jej wypowiedzi, ale „wywołanie ducha” nie było do tego potrzebne.
2.50 (390) Zakaz Zwracania się do Wróżbitów (Tarjag 255)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,31b:
„”
2.51 (391) Nakaz Szanowania Starszych
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,32a:
„”
i_szanować_(będziesz) oblicze starca.”
2.52 (392) Nakaz Szanowania Mędrców Tory (Tarjag 256)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,32b:
„”
i_szanować_(będziesz) oblicze starca
i_bać_(się_będziesz) od_Boga_twego.”
2.53 (393) Nakaz Jednakowego Traktowania Przybyszów
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,33-34:
„
„
jak_rodowity z_wami będzie dla_was ten_przybysz mieszkający z_wami
i_miłować_(będziesz) go jak_siebie_samego,
bo przybyszami byliście w_ziemi Micraim.
Ja_(jestem) יהוה, Bóg_wasz.”
2.54 (394) Zakaz Stosowania Nierównych Miar do Oszustw (Tarjag 257)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,35:
„”
2.55 (395) Nakaz Posiadania Równych Miar (Tarjag 258)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 19,36:
„”
2.56 (396) Zakaz Złorzeczenie Przodkom (Tarjag 259)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 20,9:
„
„
temu ojcu_swemu i_tej matce_swej, śmiercią umrze,
ojcu_swemu i_matce_swej złorzeczył, kre_jego na_niego_(spadnie).”
2.57 (397) Nakaz Spalenia Skazanych na Taką Karę (Tarjag 260)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 20,14z:
„
„
i_nie będzie hańby w_pośród_was.”
2.58 (398) Zakaz Przyjmowania Zwyczajów Wrogich Narodów (Tarjag 261)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 20,23:
„
„
który Ja wypędzam od_oblicz_waszych,
bo te wszystkie rzeczy czynili i_obrzydziłem_(sobie) w_nich.”
3. Liczenie Aomeru
W Szabat 10/11.05.2024 jest 2. dzień 2. miesiąca Ziw/Eir,
11. dzień licząc od 1. powszedniego po zakończeniu Chag HaMacot,
zatem 4. dzień 2. tygodnia i łącznie 11. dzień liczenia aomeru.
Chwała Bogu!