Ustanowienia Boga w Parszy Nasze
Komentarz do parszy „Nasze” (części „Podnieś”):
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 4,21-7,89; Sdz 13,2-25; Dz 21,17-26.
Ustanowienia (Przykazania) jakie Bóg dał w parszy Nasze.
Rozważanie należy zacząć od samodzielnego
przeczytania lub wysłuchania fragmentów Biblii.
1. Wcześniej Omawiane Zagadnienia
Tematy tego czytania inne niż omówione w tym tekście,
były komentowane w poprzednich cyklach czytania Tory:
– wywyższona służba potomków Gerszona i Merariego;
– rytuał szoty – sąd Boga bez wpływu ludzi;
– sens ślubu nazireatu i postawa apostołów;
– droga apostoła Szaula (Pawła) do Jeruszalaim;
– sprawdzanie konieczne dla właściwego uznania;
– podejście i sposób studiowania Słowa Bożego;
– odpowiedzialność za naprawę swoich grzechów;
– uzasadnione wyjątkowe postępowanie;
– jedna doskonałość i wzrost w uświęceniu.
Są one rozważane we wcześniejszych artykułach:
– Wszyscy Przestrzegają Prawo;
– Wypróbowywanie Słowa;
– Odpowiedzialność za Wykonanie;
– Droga do Podniesienia.
Poprzednie komentarze rozważają już praktyczne i duchowe treści parszy,
więc warto kliknąć i otworzyć artykuły wskazane w odnośnikach powyżej.
2. Ustanowienia Boga w Parszy Nasze
2.1 (542) Podniesienie (Wywyższenie) Gerszoni[tów]
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 4,21-22:
„
„
’Podnieś te głowy synów Gerszon[a],
też ich według_domu ojców_ich, według_rodów_ich.'”
Sensem Przykazania w Torze jest wyróżnienie rodu Gerszoni[tów]
tak samo jak we wcześniejszych wersetach zostali wyróżnieni Kehaty[ci],
bo choć ten ród pełni służbę przy mniej świętych elementach Świątyni,
to jednak ta służba jest tak samo potrzeba i ważna dla działania całości,
bo bez okryć i zasłon Przybytek nie byłby oddzielony od powszedniego;
a wskazanie konkretnych wykonawców tej służby sprawia,
że nikt inny nie będzie mógł ich w tym zastąpić.
Choć Przykazania nakazujące dbać o trwanie rodu nie są tu powtórzone,
to należy domniemywać, że powinien on być traktowany podobnie jak Kehaty[ci]
i trzeba się zatroszczyć o to by potomkowie Gerszona mieli służbę i utrzymanie,
aby mogli dotrwać do czasu przywrócenia Świątyni i objąć w niej służbę.
W tradycji rabinicznej nie mówi się o wyróżnieniu Gerszoni[tów] nad inne plemiona,
ale o wyróżnieniu spośród nich tej części, która będzie godna służby przy Świątyni;
do której jednak Bóg powołuje cały ród ograniczając tylko wiek jej wykonywania,
co wcale nie stwierdza, że np. po ukończeniu 50 lat ktoś przestaje być tego godny,
a wprost przeciwnie – zamiast samemu nosić ciężary powinien uczyć młodszych,
zatem uświęcenie powinno trwać nadal, tylko praktyczna funkcja się zmienia
przechodząc kolejno etapy: uczenie siebie, wykonywanie, uczenie innych.
2.2 (543) Podniesienie (Wywyższenie) Merary[tów]
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 4,29:
„”
Nakaz spisania oddzielnie od pozostałych plemion
wskazuje tak samo jak o wcześniejszych rodach Lewi[tów],
że i potomkowie Merari[ego] mają być traktowani szczególnie,
więc trzeba zadbać o ich dostępność do służby Świątyni.
2.3 (544) Usunięcie Nieczystych Poza Obóz (Tarjag 355)
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 5,1-3:
„
„
’Rozkaż tym synom Iszraela i_usuną z tego_obozu
wszystkich (w)_caraacie i_wszystkich (z)_wyciekiem
i_wszystkich zanieczyszczonych od_duszy_[zmarłej],
od_mężczyzny po kobietę usuniecie na_zewnątrz,
od_obozu usuniecie_ich…'”
Wykładnia rabiniczna odnosi to do obszaru zgromadzeń przy Świątyni.
2.4 (545) Zakaz Wstępu Nieczystych do Świątyni (Tarjag 356)
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 5,3z:
„
„
gdzie Ja mieszkam w_pośród_was.”
Podczas wędrówki przez pustynię Przybytek znajdował w środku obozu,
zatem nakaz wydalenia nieczystych na zewnątrz poza cały obóz
ma w szczególności sens niedopuszczenia ich nawet w pobliże Świątyni
i służba Lewitów obejmowała między innymi pilnowanie tego,
żeby nikt nieczysty nie wchodził na dziedziniec [zewnętrzny]
(którym w czasach ruchomego Namiotu Wyznaczonych Czasów
był obszar między namiotami mieszkalnymi plemienia Lewiego)
i nie uczestniczył w składaniu ani spożywaniu oddań (ofiar).
O strzeżeniu dostępu do Świątyni mówi np. proroctwo z Ez 44,5-19;
które karci rażące niedopilnowanie tych obowiązków w przeszłości
i zapowiada odpowiednie pełnienie tej służby w przyszłości.
2.5 (546) Nakaz Wyznania i Naprawy Swego Grzechu (Tarjag 357)
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 5,5-7:
„
„
’Przemów do synów Iszraela: Mężczyzna lub kobieta
jeśli popełnią [jakiś]_ze_wszystkich grzechów tego_człowieka
dla_przestąpienia przestępstwem przeciwko_יהוה [Bogu],
to_winnym_[będzie] ta_dusza oto
i_wyznają ten grzech_ich, który uczynili
i_zwróci to odszkodowanie w_głowie_jego_[w_całości]
i_piątą_[część] dodając ponadto i_da dla_którego zawinił, dla_niego.'”
Przyznanie się do popełnionego grzechu i oczyszczenie z niego
w pierwszej kolejności poprzez naprawienie wyrządzonej krzywdy
jest sprawą konieczną aby sprawiedliwość była spełniana,
by nikt nie pozostał poszkodowany błędami innych osób.
Przykazanie to jest znacznie ważniejsze niż cały porządek Świątyni,
do którego grzesznik nieoczyszczający się z własnych win nie ma przystępu.
Darowanie winy wobec Boga nie zwalnia z obowiązku naprawy wobec ludzi,
bo są to różne składniki całości, które muszą się łączyć i dopełniać.
2.6 (547) Naprawa Krzywdy Nawet Po Śmierci Pokrzywdzonego
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 5,8:
„
„
dla_zwrócenia_[mu] tego_odszkodowania dla_niego,
tego_odszkodowania ten_zwrot dla_יהוה [Boga],
dla_kohena z_wyłączeniem barana tych_przebłagań,
którym przebłaga w_nim za_niego.”
Wykupicielem, który może odkupić sprzedaną ziemię
lub przejąć dziedzictwo po bezpotomnie zmarłym
jest najbliższy żyjący krewny, który się na to zdecyduje.
Jeśli sam pokrzywdzony już umarł (ale nie było to morderstwo)
i nie można naprawić wyrządzonej szkody wobec niego samego;
to wciąż należy to uczynić dla najbardziej odpowiedniej osoby
poszukując jej najpierw wśród najbliższych krewnych pokrzywdzonego,
a gdyby nie udawało się znaleźć lub odmawiali przyjęcia zapłaty i przebaczenia,
to w ostateczności, po wyczerpaniu innych możliwości, wśród kohenów.
Żaden kohen sam nie może przyjąć przebłagania ani oczyścić z grzechu
jeśli przestępca nie dołoży najpierw starań by pojednać się z pokrzywdzonym.
Również Mesjasz Jeszua (Jezus) nauczał, że trzeba od tego zacząć (Mt 5,23-24),
więc nie można łudzić się zwodniczymi doktrynami o łasce bez uczynków,
bo udzielający tej łaski czyni to po to, żeby do właściwych czynów prowadzić
i oczekuje, że one zostaną spełnione.
2.7 (548) Obrzęd Szoty (Kobiety Podejrzanej o Niewierność) (Tarjag 358)
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 5,14-19a.24:
„
„
(o)_tę żonę_swą i_(że)_ona nieczystą_(stała_się)
albo przyjdzie na_niego duch zazdrości i_zazdrosny_(będzie)
(o)_tę żonę_swą, a_ona nie nieczystą_(stała_się);
to_przyprowadzi ten_mąż tę żonę_swą do tego_kohena
i_przyniesie to oddanie_jej za_nią:
dziesiątą_[część] tej_efy mąki jęczmiennej,
nie wyleje na_nią oliwy i_nie położy na_nią kadzidła,
ponieważ minchą zazdrości to, mincha(h) pamięci przypominająca winę
i_zbliżyć_(się_rozkaże) jej ten_kohen i_postawi_ją przed_obliczem יהוה [Boga]
i_weźmie ten_kohen wodę świętości do_naczynia glinianego
i_z tego_pyłu, który będzie na_podłodze tego_Przybytku
weźmie ten_kohen i_wsypie do tej_wody
i_postawi ten_kohen oto tę_kobietę przed_obliczem יהוה [Boga]
i_rozpuści_[włosy] tej_głowy tej_kobiety
i_włoży na dłonie_jej tę minchę tej_pamięci, minchą zazdrości ona
i_w_ręku tego_kohena będą wody tej_goryczy tego_przekleństwa
i_zaprzysięgnie ją ten_kohen i_powie do_kobiety…
(…)
I_napoi oto tę_kobietę tymi wodami tej_goryczy tych_przekleństw
i_wejdą w_nią te_wody tych_przekleństw dla_goryczy…”
Rytuał szoty służy rozstrzygnięciu przez Boga oskarżenia bez dowodów winy,
dlatego jego skutki zależą wyłącznie od ingerencji Boga w tej sprawie:
woda z prochem ze Świątyni sama w sobie nie jest trująca ani lecząca,
więc nie może sprawić ani śmierci ani błogosławieństwa płodności,
które mają dotknąć oskarżoną kobietę zależnie od jej winy lub jej braku.
W przypadku braku efektu obrzędu kobiety nie można ukarać,
bo wciąż brakuje świadectw jej winy wymaganych do skazania;
a odmowa odpowiedzi przez Boga wskazuje problem kogoś innego
i zarówno dla kohena jak i męża powinno to być wezwanie do poprawy.
2.8 (549) Zakaz Dodania Oliwy do Oddania Szoty (Tarjag 359)
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 5,15z:
„
„
ponieważ minchą zazdrości to, mincha(h) pamięci przypominająca winę„
2.9 (550) Zakaz Dodania Kadzidła do Oddania Szoty (Tarjag 360)
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 5,15z:
„
„
ponieważ minchą zazdrości to, mincha(h) pamięci przypominająca winę„
2.10 (551) Ślub Nazireatu
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 6,1-2:
„
„
’Przemów do synów Iszraela i_powiedz do nich:
mężczyzna albo kobieta jeśli złoży na_ślubowanie
ślub nazira by_oddzielić_(się) dla_יהוה [Boga]…'”
Złożenie ślubu nazireatu to wzięcie na siebie dodatkowych ograniczeń,
które mają pomóc ćwiczyć opanowanie i osiągnąć wyższą świętość,
np. żeby móc dobrze sprawować funkcję przywódczą w społeczności
i poprowadzić innych do zwycięskiej walki z wrogami pobożności
tak jak np. Szmuel (Samuel) czy Szimszon (Samson).
2.11 (552) Zakaz Spożywania Napojów Odurzających i Produktów z Winogron w Nazireacie (Tarjag 361)
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 6,3a:
„
„
octu winnego i_octu szekaru nie wypije
i_żadnego soku (z)_winogron nie wypije…”
2.12 (553) Zakaz Spożywania Świeżych Winogron w Nazireacie (Tarjag 362)
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 6,3z:
„”
2.13 (554) Zakaz Spożywania Suszonych Winogron w Nazireacie (Tarjag 363)
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 6,3z:
„”
2.14 (555) Zakaz Spożywania Pestek Winogron w Nazireacie (Tarjag 364)
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 6,4:
„
„
ze_wszystkiego, co zrobione ze_szczepu winnego
od_pestek i_do wytłoczyn nie zje.”
Słowo tłumaczone tu jako „pestki” bywa też tłumaczone jako niedojrzałe owoce;
zaś sednem sprawy jest, że nie można spożywać z winogron niczego, w żadnym stadium.
2.15 (556) Zakaz Spożywania Wytłoczyn Winogron w Nazireacie (Tarjag 365)
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 6,4:
„
„
ze_wszystkiego, co zrobione ze_szczepu winnego
od_pestek i_do wytłoczyn nie zje.”
Wytłoczyny to resztki po wyciskaniu soku – suchy miąższ i skórki.
2.16 (557) Zakaz Strzyżenia Włosów Głowy w Nazireacie (Tarjag 366)
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 6,5:
„
„
ostrze nie przejdzie na głowie_jego
aż spełnią_(się) te_dni, (na)_które oddzielił_(się) dla_יהוה [Boga];
święty będzie, powiększy długie włosy głowy_jego.”
2.17 (558) Nakaz by Włosy Nazira Rosły Odkryte (Tarjag 367)
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 6,5:
„”
ostrze nie przejdzie na głowie_jego
aż spełnią_(się) te_dni, (na)_które oddzielił_(się) dla_יהוה [Boga];
święty będzie, powiększy długie włosy głowy_jego.”
Nazir ma wyróżniać się wyglądem od innych ludzi,
którzy mogą strzyc większość włosów na głowie (poza peot)
i je nakrywać (koheni podczas służby w Świątyni obowiązkowo),
żeby jego szczególna służba i funkcja były łatwo rozpoznawalne.
Słowo tłumaczone jako „powiększy” bywa też wyjaśniane
jako „pozwoli rosnąć swobodnie”, czyli bez przeszkód, bez okrycia.
2.18 (559) Zakaz Wchodzenia Nazira do Pomieszczenia ze Zmarłym (Tarjag 368)
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 6,7:
„
„
do duszy_[zmarłej] nie zbliży_(się).”
2.19 (560) Zakaz Zanieczyszczenia Nazira Przy Zmarłym (Tarjag 369)
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 6,7-8:
„
„
do duszy_[zmarłej] nie zbliży_(się).
Dla_ojca_jego ani_dla_matki_jego, dla_brata_jego ani_dla_siostry_swej
nie zanieczyści_(się) dla_nich w_śmierci_ich, bo nazireat Boga_jego na_głowie_jego.”
2.20 (561) Procedura Oczyszczenia Nazira od Przerwanego Ślubu
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 6,9-10:
„
„
i_zanieczyści głowę nazireatu_jego,
to_ogoli głowę_swą w_dniu oczyszczenia_swego,
w_dniu tym_siódmym_[od_zanieczyszczenia] ogoli_ją
i_w_dniu tym_ósmym przyniesie dwie synogralice lub dwóch synów gołębii
do tego_kohena do wejścia Namiotu Wyznaczonych_Czasów…”
Tradycja judaizmu wykazuje to Przykazanie razem obrzędem końca nazireatu
pomimo tego, że ma on inny powód, sens oraz rodzaje i wielkości oddań,
a podobieństwa jedynie przy rozpatrywaniu na bardzo ogólnym poziomie;
co nie ma uzasadnienia wobec 5 Przykazań z zakazami spożywania winogron,
które w pełni i całkowicie skutecznie wyraziłby jeden prosty i ogólny zakaz;
Przerwanie nazireatu jest znacząco różne od jego udanego spełnienia,
dlatego Przykazania te trzeba rozpatrywać jako różne sprawy.
2.21 (562) Nakaz Odnowienia Przerwanego Ślubu Nazireatu
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 6,11z-12a:
„
„
i_oddzielona dla_יהוה [Boga] (na)_te dni nazireatu_jego…”
W przypadku przerwania ślubu zanieczyszczeniem przy zmarłym
musi on być rozpoczęty od nowa i spełniony w całości.
2.22 (563) Obrzęd Zakończenia Spełnionego Ślubu Nazireatu (Tarjag 370)
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 6,13.18:
„
„
w_dniu upłynięcia dni nazireatu_jego
przyprowadzi_(się) go do wejścia Namiotu Wyznaczonych_Czasów
i_przyniesie ten dar_jego dla_יהוה [Boga]:
baranka, syna roku_jego doskonałego jednego na_wstępujce_[oddanie]
i_owieczkę jedną, córkę roku_jej doskonałą na_[za]_grzech_[oddanie]
i_barana jednego doskonałego na_[oddanie_na]_ucztę…
(…)
I_ostrzyże ten_nazir (u)_wejścia Namiotu Wyznaczonych_Czasów
tę głowę nazireatu_jego i_weźmie te włosy głowy nazireatu_jego
i_położy na ten_ogień, który pod [oddaniem]_zarzynanym na_ucztę…”
Oddanie „za grzech” składa się z powodu zwolnienia z odpowiedzialności,
a nie dlatego, że został popełniony grzech – przecież ślub spełniono.
2.23 (564) Błogosławieństwo Kohenów (Tarjag 371)
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 6,22-27:
„
„
’Przemów do Aharona i_do synów_jego mówiąc:
Tak błogosławić_(będziecie) tych synów Iszraela, powiecie im:
(Niech)_błogosławi_cię יהוה [Bóg] i_(niech)_strzeże_cię,
(niech)_rozświetli יהוה [Bóg] oblicze_Swe ku_tobie
i_skieruje ku_tobie szalom.’
I_podniesie to Imię_Moje u synom Iszraela,
a_Ja pobłogosławię_im.”
2.24 (565) Przydział Wozów do Służby Przybytku
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 7,4-8:
„
„
Weź od_nich i_będą do_służby tej_służbie Namiotu Wyznaczonych_Czasów,
i_dasz je dla tych_Lewi[tów], (dla_każdego)_męża według_części służby_jego.
I_wziął Mosze(h) oto te_wozy i_oto te_woły i_przekazał je dla tych_Lewi[tów]:
Oto dwa te_wozy i_oto cztery te_woły dał dla synów Gerszon[a]
według_części służby_ich
I_oto cztery te_wozy i_oto osiem tych_wołów dał dla_synów Merari[ego]
według_części służby_ich w_ręku Eitamara, syna Aharona, tego_kohena.”
2.25 (566) Nakaz Noszenia Najświętszych Sprzętów na Ramionach (Tarjag 372)
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 7,9:
„
„
na_ramieniu nosić_(będą).”
3. Liczenie Aomeru
W Szabat 14/15.06.2024 jest 8. dzień 3. miesiąca Siwan,
46. dzień licząc od 1. powszedniego po zakończeniu Chag HaMacot,
zatem 4. dzień 7. tygodnia i łącznie 46. dzień liczenia aomeru.
Chwała Bogu!