Siła od Boga
Komentarz do parszy „Szelach LeKha” (części „Poślij Dla_Siebie”):
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 13,1-15,41; Joz 2,1-24; Hbr 3,7-19.
Pomoc od Boga jest ważniejsza niż ludzka siła i wielkość.
Rozważanie należy zacząć od samodzielnego
przeczytania lub wysłuchania fragmentów Biblii.
1. Wcześniej Omawiane Zagadnienia
Tematy tego czytania inne niż omówione w tym tekście,
były komentowane w poprzednich cyklach czytania Tory:
– tożsamości i wysłanie zwiadowców;
– ustalenia ze zwiadu i bunt ludu;
– zmiana imienia Hoszei na Jahuszua;
– ważność Szabatu i jego ograniczeń;
– Prawa dotyczące oddań od wszystkich ludzi;
– cicit (frędzle) – widoczne przypomnienie Przykazań;
– skarcenia mające prowadzić do poprawy;
– znaczenie świadomości w osądzaniu winy;
– pokonywanie przeciwności – Dawid i Goliat;
– cicit – znaczenie i właściwy sposób spełniania;
– Ustanowienia (Przykazania) jakie Bóg dał w parszy Szelach Lekha.
Są one rozważane we wcześniejszych artykułach:
– Ufność i Odwaga Wiernych;
– Posłuszeństwo Właściwej Ufności;
– Wybór Lepszych Możliwości;
– Cicit – Frędzle – Przypominanie Przykazań;
– Ustanowienia Boga w Parszy Szelach LeKha
Poprzednie komentarze rozważają już praktyczne i duchowe treści parszy,
więc warto kliknąć i otworzyć artykuły wskazane w odnośnikach powyżej.
2. Siła od Boga
Bemidbar/4Moj/Arithmoi/Lb 13,1-3a:
וַיְדַבֵּ֥ר יְהוָ֖ה אֶל מֹשֶׁ֥ה לֵּאמֹֽר”
שְׁלַח לְךָ֣ אֲנָשִׁ֗ים וְיָתֻ֨רוּ֙ אֶת אֶ֣רֶץ כְּנַ֔עַן
אֲשֶׁר אֲנִ֥י נֹתֵ֖ן לִבְנֵ֣י יִשְׂרָאֵ֑ל
אִ֣ישׁ אֶחָד֩ אִ֨ישׁ אֶחָ֜ד לְמַטֵּ֤ה אֲבֹתָיו֙
תִּשְׁלָ֔חוּ כֹּ֖ל נָשִׂ֥יא בָהֶֽם
„וַיִּשְׁלַ֨ח אֹתָ֥ם מֹשֶׁ֛ה מִמִּדְבַּ֥ר פָּארָ֖ן עַל פִּ֣י יְהוָ֑ה
’Poślij dla_siebie mężów i_zbadają tę ziemię Kanaan,
którą Ja daję dla_potomków Iszraela;
mąż jeden (przy)_mężu jednym od_plemion ojców_jego
wyślecie wszystkich książąt wśród_nich.’
I_wysłał ich Mosze(h) z_Pustyni Peran na (słowa)_ust יהוה [Boga],”
Parsza(h) „Szelach LeKha” relacjonuje historię Narodu Iszraela
pewien czas po uwolnieniu z pogańskiego Micraim (Egiptów)
i po przygotowaniu na pustyni, żeby wejść do Ziemi Obiecanej.
Wcześniej była już czytana inna parsza(h) z „LeKha” jako 2. słowie tytułu:
parsza(h) „Lekh LeKha” relacjonowała historię patriarchy Abrama
pewien czas po wyjściu z pogańskiego Aur Kaszdim (Ur Chaldejskiego)
i po przygotowaniu go w Charanie do wejścia do Ziemi Obiecanej.
Podobieństwa w tytułach parsz i opisywanych sytuacjach są znaczące,
ale jednak różnice są równie, a może nawet bardziej istotne…
Abram uwierzył Bogu i wykonał polecenie pójścia do Ziemi Obiecanej
mimo tego, że był praktycznie sam – z małą rodziną, nawet bez dzieci,
mając prawdopodobnie ze sobą tylko kilkaset sług zdolnych do walki,
a mimo tego nie obawiał się pójść do kraju pełnego wrogich obcych,
którzy praktykowali bezbożne zwyczaje, którym musiał się sprzeciwiać,
a wśród których został uznany za „księcia” i był szanowany.
Iszrael obawiał się mieszkańców Kanaanu i tylko posłał szpiegów zamiast wejść,
choć jako naród byli wielką armią – ponad 600 000 mężczyzn zdolnych do walki;
gdy żaden z wrogów w biblijnej historii nie wystawiał do walki nawet 200 000,
np. Aszur (Asyria) oblegał Jeruszalaim 185 000 żołnierzy (2Krl 19,35; Iz 37,36);
a wielkich historycznych podbojów dokonywano znacznie mniejszymi wojskami,
np. jak zapowiadały to proroctwa objawione w Księdze Daniela (Dn 8,3-7.20-22)
Aleksander Macedoński podbił Persję armią mniejszą niż 50 000 żołnierzy,
choć wcześniej Kserkses I z szacunkowo około 300 000 nie zdołał podbić Grecji.
Im później, tym większe znaczenie ma rodzaj i jakość uzbrojenia oraz taktyka,
np. grecka falanga – zwarty szyk żołnierzy uzbrojonych w długie włócznie i tarcze,
do których walczący mieczami nie byli w stanie nawet podejść ani ich uderzyć,
bo ostrza włóczni z 3. szeregu sięgały dalej do przodu niż zasięg mieczy wrogów,
których trzeba było sprowokować do ataku, rozbicia swej formacji i odkrycia się;
dlatego Aleksander Macedoński potrafił w bitwie pod Issos w 333 roku p.n.e.
pokonać około 100 000 armię wroga mając około 31 000 i tracąc tylko 500,
a w swojej największej bitwie pod Gaugamelą/Arbelę w 331 roku p.n.e.
pokonać około 200 000 (zabijając około 40 000) mając 47 000 i tracąc 1 200;
zaś znacznie wcześniej Miltiades w bitwie pod Maratonem w 490 roku p.n.e.
pokonał ponad 25 000 (zabijając około 6 400) mając 11 000 i tracąc 203;
a Persowie przez ponad 150 lat po porażkach nie nauczyli się stosować falangi,
bo oprócz długiej broni wymaga to zbiorowej dyscypliny i działania w formacji;
gdy wcześniej liczyły się głównie ilość żołnierzy i ich indywidualne umiejętności;
a wejście Narodu Iszraela do Ziemi Obiecanej to są czasy dużo wcześniejsze.
W Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 26,8 Bóg daje Iszraelowi błogosławieństwo,
że „5 będzie ścigać 100, a 100 będzie ścigać 10 000 i poginą przed wami od miecza”,
co jednak nie podaje tych proporcji inaczej jako „1 pokona 20” ani „1 pokona 100”,
bo prawdopodobnie nie chodzi w tych słowach o sprawność 1 żołnierza Iszraela,
ale o to jaką rosnącą przewagę będzie im dawało skuteczne współdziałanie,
które wymaga dobrego przeszkolenia w tym zakresie…
Oczywiście zwykle podejmując wyprawy wojenne w celu zagranicznych podbojów
wysyłano w tym celu jedynie część z dostępnych i pełniących służbę żołnierzy,
bo ktoś musiał też bronić własnych ziem przed zagrożeniami z innych stron,
a oprócz tego wielu ludzi zajmowało się innymi sprawami, np. uprawą pól;
więc zwykle obrońców mogło być znacznie więcej niż znane liczebności wojsk,
które jednak wystarczały do podporządkowywania królom wielu państw,
bo obrońcy musieli być rozproszeni na wiele miejsc w całym państwie.
Inaczej niż to Iszrael na podbój Kanaanu mógł wysłać wszystkich mężczyzn,
którzy byli zebrani w jednym miejscu i mogli w walce działać wszyscy razem;
bo nie miał ani terytoriów do obrony ani prac gospodarczych do wykonania
i nawet te plemiona, które chciały otrzymać swe dziedzictwa na wschodzie
miały najpierw pójść na czele zdobywców Ziemi Obiecanej za Jardenem,
a dopiero potem mogły otrzymać to, co już wcześniej udało się zdobyć.
Tak czy inaczej istotnym faktem w tym miejscu jest,
że Iszrael mając wielką i potężną armię miał obawy i odstąpił od podboju,
podczas gdy Abram z garstką sług mniej liczną niż 1 małe miasto w Kanaanie
poszedł i nie zważając na przeciwności spełniał wszystko, co Bóg mu nakazał,
w tym odmawiał spełniania i sprzeciwiał się lokalnym pogańskim zwyczajom
oraz dawał dobry wzór i zachęcał innych do poprawy sposobu życia,
w czym nikt nie ośmielał się występować przeciwko niemu.
Jest to ważne świadectwo tego, że trzeba ufać w prowadzenie Boga
i w Bogu upatrywać źródło siły do działania oraz bezpieczeństwa,
które przewyższa wszystkie potencjalne przeciwności ze strony ludzi;
dlatego nie można powstrzymywać się od świadczenia o sprawiedliwości,
karcenia grzechów i wskazywania co wymaga znaczących zmian
nawet jeśli dotyczy to osób ważnych, wpływowych i potężnych,
które faktycznie mogą być takie wobec nas, ale nie wobec Boga.
Oczywiście nie musi to oznaczać zbrojnego powstania ani pokonywania,
bo Abram toczył walkę w zupełnie inny sposób, mając pokój z przeciwnikami,
przekonując ich do zmian, po których stawali się jego sprzymierzeńcami;
ale żeby tak mogło się stać, oni musieli wiedzieć, że nie można z nim walczyć,
że to nie miałoby dla nich sensu, bo na pewno by tę walkę przegrali…
Mimo ludzkiej siły, jaką dysponował Iszrael będący wielkim wojskiem
trzeba przy tym pamiętać, żeby nie przeceniać swoich możliwości
i nie podejmować decyzji jedynie w oparciu o doczesne czynniki;
bo Iszrael bez błogosławieństwa uległ wrogom pod Chormą
i do pokonania go wystarczyli sami mieszkańcy tamtych okolic;
a Abram ze swoimi 318 sługami pokonał 4 królów z ich wojskami,
które wcześniej splądrowały Kanaan, w tym pobiły „olbrzymów”
i po zwycięskiej walce prowadziły zabranych niewolników…
Nie należy przejmować się tym czy jest się „małym” czy „wielkim”,
bo z pomocą Boga jeden „mały” może pokonać wielu „wielkich”
lub przynajmniej oprzeć się ich atakom i trwać bez szkody,
a także skutecznie działać na rzecz przemiany świata ku dobremu
jak to czynił Abram nie wątpiący, że Bóg spełni co powiedział…
Chwała Bogu!