Przymierza Boga z Narodami

Czas czytania: 6 minut

Komentarz do parszy „Debarim” (części „Słowa”):
Debarim/5Moj/Deuteronomion/Pwt 1,1-3,22; Iz 1,1-2,7; 1Tm 3,1-7.
Biblijne Przymierza Boga z narodami żyjącymi wokół Iszraela.

Rozważanie należy zacząć od samodzielnego
przeczytania lub wysłuchania fragmentów Biblii.

1. Wcześniej Omawiane Zagadnienia

Tematy tego czytania inne niż omówione w tym tekście,
były komentowane w poprzednich cyklach czytania Tory:
– kryteria wyboru i zasady obowiązujące starszych;
– stosunek wiernych Bogu do uczestnictwa w wojnie.
– postawa konieczna do właściwej czci Boga.
Są one rozważane we wcześniejszych artykułach:
– Słowa Zwierzchności ku Sprawiedliwości;
– Postawa Wobec Walki i Wojny;
– Uświęcenie Nieświętego.

Poprzednie komentarze rozważają już praktyczne i duchowe treści parszy,
więc warto kliknąć i otworzyć artykuły wskazane w odnośnikach powyżej.

2. Przymierza Boga z Narodami

Debarim/5Moj/Deuteronomion/Pwt 2,5:

אל תתגרו בם”
כי לא אתן לכם מארצם עד מדרך כף רגל
„כי ירשה לעשו נתתי את הר שעיר

„Nie_prowokujcie ich,
bo nie dam dla_was z_ziemi_ich nawet z_zakrytego stopą_nogi,
bo (na)_własność dla_Aszawa dałem tę Górę Szair”

Debarim/5Moj/Deuteronomion/Pwt 2,9:

ויאמר יהוה אלי”
אל תצר את־מואב ואל תתגר בם מלחמה
כי לא אתן לך מארצו ירשה
„כי לבני לוט נתתי את ער ירשה

„I_powiedział יהוה [Bóg] do_mnie:
’Nie napadaj tego Moabu i_nie prowokuj przeciw_nim wojny,
bo nie dam dla_ciebie z_ziemi_jego (na)_własność,
bo dla_synów Lota dałem ten Ar (na)_własność.'”

Debarim/5Moj/Deuteronomion/Pwt 2,19:

וקרבת מול בני עמון”
אל תצרם ואל תתגר בם
כי לא אתן מארץ בני עמון לך ירשה
„כי לבני לוט נתתיה ירשה

„I_zbliżając_(się) naprzeciw synów Amona
nie prowokuj_ich i_nie wszczynaj_wojny z_nimi,
bo nie dam z_ziemi synów Amona dla_ciebie (w)_posiadanie,
bo synom Lota dałem_ją (w)_posiadanie.”

Debarim/5Moj/Deuteronomion/Pwt 2,23:

והעוים הישבים בחצרים עד עזה”
„כפתרים היצאים מכפתור השמידם וישבו תחתם

„I_tych_Awim, tych_miszkających w_osiedlach aż_do (G)aza(h),
Kaftorim ci_wychodzący z_Kaftor wytracili i_zamieszkali zamiast_nich.”

Am 9,7:

הלוא כבני כשיים אתם לי בני ישראל נאם יהוה”
„הלוא את ישראל העליתי מארץ מצרים ופלשתיים מכפתור וארם מקיר

„Czy_nie jak_synowie Kuszim wy dla_Mnie, synowie Iszraela, objwienie יהוה [Boga]?
Czy_nie tego Iszraela wyniosłem z_ziemi Micraim, a_Plisztim z_Kaftor i_Aram z_Kir?”

W parszy na ten tydzień i kończący go Szabat
Mosze(h) rozpoczyna przypominanie wcześniejszych wydarzeń i pouczeń
oraz daje zalecenia dotyczące dalszego postępowania Iszraela bez niego.
Istotną częścią tych pouczeń są dotyczące relacji z sąsiednimi narodami,
z którymi Bóg zabronił Iszraelowi wszczynać wojny i podbijać ich ziemie
(zarówno wtedy w drodze do Ziemi Obiecanej jak i zawsze w przyszłości
jasno określając też granice, w których mają otrzymać swe dziedzictwo),
bo są to ziemie, które sam Stwórca dał tym narodom, a nie Iszraelowi
i biorąc swoje dziedzictwo trzeba uznać, że inni też dostali swoje,
że Bóg zawarł Przymierza też z narodami, które otaczają Iszraela
z pewnością oznajmiając im też warunki trwania błogosławieństwa,
które powinni już wcześniej znać wywodząc się z rodziny Abrahama
i choć ze strony ludzi różnie z tym bywa – są wierni lub odstępują,
to Bóg ze swojej strony dotrzymuje umowy i nie pozwala jej naruszać…

Debarim/5Moj/Deuteronomion/Pwt 7,1:

כי יביאך יהוה אלהיך אל הארץ”
אשר אתה בא שמה לרשתה ונשל גוים רבים מפניך
החתי והגרגשי והאמרי והכנעני והפרזי והחוי והיבוסי
„שבעה גוים רבים ועצומים ממך

„Gdy wprowadzi_(cię) יהוה [Adonai], Bóg_twój, do_ziemi,
(do)_której ty idziesz tam aby_posiąść ją i_wypędzi narody liczne od_oblicza_twego:
tych_Cheti, tych_Girgaszi, i_tych_Emori, i_tych_Kanaani, i_tych_Peryzi, i_tych_Chiwi i_tych_Jebusi:
siedem narodów liczniejszych [i]_silniejszych od_ciebie…”

Dz 13,19:

„καὶ καθελὼν ἔθνη ἑπτὰ ἐν γῇ Χανάαν
κατεκληροδότησεν [αὐτοίς] τὴν γῆν αὐτῶν”

„A zniszczywszy narodów siedem w ziemi Kanaan
dał_w_dzedzictwo [im] tę ziemię ich.”

Bereszit/1Moj/Genesis/Rdz 15,18-21:

ביום ההוא כרת יהוה את אברם ברית לאמר”
לזרעך נתתי את הארץ הזאת
מנהר מצרים עד הנהר הגדל נהר פרת
את הקיני ואת הקנזי ואת הקדמני
ואת החתי ואת הפרזי ואת הרפאים
„ואת האמרי ואת הכנעני ואת הגרגשי ואת היבוסי

„W_dniu tym_oto zawarł יהוה [Bóg] z_Abramem Przymierze mówiąc:
’Dla_potomstwa_twego dam oto tę_ziemię, tę_tutaj
od_potoku Micraim aż_do tej_rzeki tej_wielkiej, rzeki Prat:
oto tych_Keni, i_oto tych_Kenizi, i_oto tych_Kadmoni,
i_oto tych_Cheti, i_oto tych_Peryzi, i_oto tych_Refeim,
i_oto tych_Emori, i_oto tych_Kanaani, i_oto tych_Girgaszi i_oto tych_Jebusi.'”

Trzeba w kontekście powyższych słów zwrócić uwagę i zrozumieć,
że dużo wcześniej Bóg obiecał Abramowi ziemie 10 narodów,
ale Iszraelowi dał z nich części należące tylko do 7 narodów
(niektóre mają różne nazwy lub w międzyczasie zastąpiły je inne),
zatem pozostałe 3 przypadły innym związanym z Abrahamem:
Edom, Moab i Amon pochodzą od Aszawa (Ezawa) i Lota,
dlatego mają swoje udziały w pierwotnej obietnicy Boga,
natomiast Plisztim (Filistyni) wyprowadzeni przez Boga z Kaftor
(Kaftorim i Peruszim pochodzą od Micraima (1Krn 1,11-12),
razem wyruszyli by podbijać i osiedlać się za morzem (Jr 47,4),
a potem część z nich powróciła do ziemi swojego pochodzenia)
dostali swoje inne ziemie poza granicami wskazanymi patriarsze:
obszar Szur na wschód od Micraim (Egiptów) i zachód od Iszraela,
po drugiej stronie „Szichoru” – potoku Micraim z obietnicy dla Abrama,
nazywany też „Ziemią Plisztim” – Bereszit/1Moj/Genesis/Rdz 21,32-34
(choć ten naród faktycznie osiedlił się tam długo po czasach Abrahama
Tora(h) wiąże z nimi ten obszar zrozumiale dla późniejszych czytelników)
jednak pozwolili sobie wziąć więcej, co mogło być im odebrane…

Choć sama Biblia nie mówi o tym wprost (bo nie jest to potrzebne),
podobne Przymierza Bóg mógł zawrzeć też z wieloma innymi narodami,
np. potomkami Abrahama pochodzącymi od Iszmaela czy synów Ketury,
których dalsze ziemie wtedy nie graniczyły bezpośrednio z Iszraelem,
więc nie było potrzeby zakazywania konfliktów z tymi krajami,
do których potomkowie Jakuba nie mieli jak zbrojnie wychodzić;
a także z innymi, które zechciały lub zechcą do Boga przystąpić…
Abraham to ojciec wielu narodów (Rz 4,17-18)…

Debarim/5Moj/Deuteronomion/Pwt 32,8 mówi o przydzieleniu ziemi
narodom i wyznaczaniu im granic według liczby synów Iszraela:
70 potomków Jakuba zstępujących do Micraim odpowiada potomkom Noacha,
od których wywodzą się wszystkie rodziny narodów na całym świecie;
zatem cała Ziemia ma ustanowiony przez Boga podział…

Fakty zapisane już w Torze, od początku Biblii, świadczą pewnie i dowodzą,
że choć Iszrael jest w centrum zamysłu Boga i zajmuje najważniejsze miejsce,
to Najwyższy zawiera też Przymierza z innymi narodami i łączy je z Iszraelem,
żeby ludzie mogli właściwie żyć w jedności i pokoju obok siebie i razem;
jednak ten stan trzeba potem utrzymać trwając w wierności prawdzie,
o czym cała historia niestety świadczy, że bardzo często tego brakuje…

Pouczenia z tych ustanowień i ograniczeń Boga dla Iszraela
nie pozwalają prowokować zbędnych sporów ani przekraczać granic,
ale jednocześnie pokazują też, że czyniący coś takiego zostaną ukarani;
np. Joz 13,1-3 mówi o ziemi będącej do odebrania Plisztim w Kanaanie,
którzy ulegli pokusie by wziąć dla siebie coś im tam nienależnego,
dlatego stracą efekty tych podbojów i wszystko, co tam zbudowali,
a jeśli będą z uporem tego bronić, to oddadzą przy tym życie…

Zgodnie z Biblią trzeba wierzyć, że Bóg jest Bogiem porządku i pokoju (1Kor 14,33),
dlatego trzeba uznawać i stosować Prawa i ograniczenia, które to utrzymują,
a nie swobodnie dopuszczać chaotyczne wybory i działania, które burzą,
które np. pozorami łagodności prowadzą do naruszenia właściwych granic
i które trzeba powstrzymywać, by Przymierza Boga mogły się spełniać,
żeby wszystko mogło trwać tak dobrze, jak poucza o tym Najwyższy…

Chwał Bogu!