Ustanowienia Boga w Parszy Mecora
Komentarz do parszy „Mecora” (części „Trędowaty„):
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 14,1-15,33; 2Krl 7,3-20; Rz 6,19-23.
Ustanowienia (Przykazania) jakie Bóg dał w parszy Mecora.
Rozważanie należy zacząć od samodzielnego
przeczytania lub wysłuchania fragmentów Biblii.
1. Wcześniej Omawiane Zagadnienia
Tematy tego czytania inne niż omówione w tym tekście,
były komentowane w poprzednich cyklach czytania Tory:
– nieczystości naturalne, jako kara i droga do uświęcenia;
– obmywanie rąk powstrzymujące zanieczyszczanie;
– nauczanie Mesjasza i świadectwo czynów jego rodziny;
– postępowanie unikające zanieczyszczenia;
– rytualne nieczystości i współżycie małżeńskie;
– doświadczenia mające dobry cel i wydające owoce.
Są one rozważane we wcześniejszych artykułach:
– Do Świętości przez Próbę;
– Perspektywa Wyborów;
– Czystość Współżycia Małżeńskiego;
– Wartość Trudnych Doświadczeń.
Poprzednie komentarze rozważają już praktyczne i duchowe treści parszy,
więc warto kliknąć i otworzyć artykuły wskazane w odnośnikach powyżej.
2. Ustanowienia Boga w Parszy Mecora
Zgodnie z tradycją judaizmu parsza(h) Mecora zawiera 11 Przykazań,
które w spisie mają różne stopnie ogólności lub szczegółowości
i można je zarówno rozwinąć jak i pogrupować w 4 kategorie:
1. warunki oczyszczenia człowieka z caraatu (w tradycji 4 Przykazania);
2. warunki caraatu na budynkach (z oczyszczeniem) (w tradycji 1 Przykazanie);
3. nieczystości mężczyzn przy wycieku nasienia (w tradycji 3 Przykazania);
4. nieczystości kobiet przy krwawieniach (w tradycji 3 Przykazania);
z których każda w rzeczywistości zawiera znacznie więcej składowych,
np. caraat na budynku w całości uznany jako jedno zbiorcze Przykazanie
obejmuje zarówno warunki rozpoznania, izolacji jak i oczyszczenia,
a na każdy z tych elementów należy zwrócić uwagę oddzielnie.
2.1 (296) Rytualne Oczyszczenie Człowieka z Caraatu (Tarjag 173)
To będą Tory tego_(w)_caraacie w_dniu oczyszczenia_jego
i_przyprowdzony_(będzie) do tego_kohena
i_wyjdzie ten_kohen na zewnątrz od_obozu i_obejrzy ten_kohen,
a_oto uleczona_(będzie) plaga tego_caraatu z tego_(w)_caraacie
i_nakaże ten_kohen i_weźmie dla_oczyszczającego_(się)
dwa ptaki żywe, czyste i_drewno cedru i_karmazyn barwiony i_hizop…”
Choć rytuał dotyczy oczyszczenia człowieka, na którym wystąpiła plaga caraatu,
to Przykazanie to jest do wykonania dla społeczności i kohena,
ponieważ nieczysty nie może jeszcze sam wejść do obozu ani Świątyni,
dlatego ktoś inny musi zorganizować spotkanie poza obozem,
zarówno przyprowadzić nieczystego jak i wyprowadzić kohena,
żeby ten mógł dokonać oceny i spełnić obrzęd oczyszczenia.
2.2 (297) Wypranie Szat po Oczyszczeniu Człowieka z Caraatu
Wyprania szat po oczyszczeniu z caraatu trzeba dokonać dwukrotnie – w dniu obrzędu,
oraz powtórnie w siódmym dniu, w którym kończy się okres nieczystości.
To samo dotyczy także czynności z dwóch kolejnych Przykazań.
2.3 (298) Ogolenie Włosów po Oczyszczeniu Człowieka z Caraatu (Tarjag 174)
tę_głowę_swą i_tę brodę_swą i_te brwi (nad)_oczami_swymi i_te wszystkie włosy_swe zgoli…”
W tym wersecie powtórzone są wszystkie warunki z poprzedniego,
które należy spełnić powtórnie w 7. dniu oczyszczenia z caraatu;
z tym, że w 7. dniu wypranie szat jest po ogoleniu włosów,
zaś w 1. dniu było ono wskazane jako pierwsze.
Zmiana wyglądu włosów jest jednym z czynników pozwalających rozpoznać caraat.
Gdy plaga się skończyła, dotknięte nią włosy są usuwane, żeby nie były mylące.
Ponieważ inne Przykazanie Tory (z parszy Kedoszim) zakazuje ścinać włosy dookoła głowy,
czego spełnieniem jest zachowywanie peot (pejsów), które zwykle pozostają nieobcinane
(Tora(h) nie wskazuje konkretnego miejsca, ale poświadcza je Tanakh (Jr 9,24-25) i tradycja)
nawet w sytuacjach, kiedy skraca się wszystkie inne włosy (co jest dozwolone i właściwe);
całkowite ogolenie po caraacie oznacza dla oczyszczonego całkiem nowy początek
uwidoczniony też w tym, że normalnie nieścinane włosy muszą rosnąć od zera;
co wskazuje jak znacząca przemiana i poprawa musiała się dokonać w człowieku
i począwszy od tego znów zaczyna się jego życie w wierności Bogu.
2.4 (299) Obmycie w Wodzie po Oczyszczeniu Człowieka z Caraatu (Tarjag 175)
Rytualne obmycie nie jest dokonywane z powodu fizycznego brudu,
ale podobnie jak ogolenie głowy jest znakiem odcięcia się od przeszłości
i usunięcia z siebie tego, co wcześniej było niewłaściwe i zanieczyszczające.
2.5 (300) Złożenie Oddania przez Człowieka Oczyszczonego z Caraatu (Tarjag 176)
i_owieczkę jedną, córkę roku, bez_skazy
i_trzy (z)_dziesięciu mąki_najlpszej (na)_minchę
zaczynioną w_oliwie I_log jeden oliwy
i_postawi ten_kohen, ten_oczyszczający_(go),
oto tego_mężczyznę, tego_oczyszczającego_(się)
i_te przed_obliczem יהוה [Boga] (u)_wejścia Namiotu Wyznaczonych_Czasów…”
Złożenie oddania, któremu toważyszy ten obrzęd „na świadectwo dla nich” (Łk 5,14)
nie oznacza, że Mesjasz odcina się od kohenów i traktuje ich jak obcych czy wrogów;
ale jest tak dlatego, że ocena kohena jest niezbędna do przywrócenia do społeczności
i dotkniętemu caraatem nie wystarczy samo to, że plaga się skończyła,
lecz potrzebuje on stawić się do oceny i oczyszczenia.
2.6 (301) Namaszczenie Człowieka Oczyszczonego z Caraatu
i_pomaże ten_kohen na płatek ucha tego_oczyszczającego_(się) prawego
i_na palec_wielki ręki_jego prawej i_na palec_wielki nogi_jego prawej.
(…)
A_z_pozostałej tej_oliwy, która na dłoni_jego
pomaże ten_kohen na płatek ucha oczyszczającego_(się) tego_prawego
i_na palec_wielki ręki_jego tej_prawej i_na palec_wielki nogi_jego tej_prawej
nad krwią tego_[oddania_za]_winę;
a_pozostałą z_oliwy, która na dłoni tego_kohena,
pomaże na głowę tego_oczyszczającego_(się)
i_przebłaga za_niego ten_kohen przed_obliczem יהוה [Boga].”
Obrzęd oczyszczenia z caraatu obejmuje namaszczenie podobne jak kohena,
co wskazuje, że nie jest to tylko zwieńczenie uwolnienia człowieka od winy,
ale też wprowadzenie na wyższy poziom uświęcenia, które dało mu to doświadczenie;
dlatego ważne jest, żeby czerpać lekcje z karceń, jakie wymierza Bóg.
2.7 (302) Prawa Caraatu na Budynku (Tarjag 177)
Gdy wejdziecie do Ziemi Kanaan, którą Ja daję dla_was w_posiadanie
i_ześlę plagę caraatu na_dom (w)_ziemi posiadłości_waszej
i_przyjdzie (ten)_który dla_niego ten_dom i_powie do_kohena mówiąc:
’jak_plaga pokazała_(się) dla_mnie na_domu’
i_nakaże ten_kohen aby_opróżnić oto ten_dom
zanim przyjdzie ten_kohen aby_obejrzeć oto tę_plagę,
aby_nie nieczyste_(stało_się) wszystko co w_domu.
I_potem tak przyjdzie ten_kohen aby_obejrzeć oto ten_dom
i_obejrzy oto tę_plagę, a_oto ta_plaga na_ścianach tego_domu:
zagłębienia zielone lub czerwone i_kształt_ich wklęsły od ściany
i_wyjdzie ten_kohen z tego_domu przed wejście tego_domu
i_zamknie oto ten_dom (na)_siedem dni…
(…)
I_przyjdzie ten_kohen i_obejrzy, a_oto rozszerzyła_(się) ta_plaga na_domu,
(to)_caraat złośliwy to w_domu, nieczysty on i_zburzą oto ten_dom…”
Dom staje się nieczysty nie z chwilą pojawienia się plagi,
ale dopiero po tym jak zostanie to ocenione przez kohena;
dzięki czemu osoby i rzeczy wewnątrz nie są nieczyste równocześnie,
lecz jest czas na to, żeby uchronić zawartość domu od skażenia;
które jest stwierdzane i może rozwijać się później.
2.8 (303) Oczyszczenie z Caraatu na Budynku
a_oto nie powiększyła_(się) ta_plaga na_tym_domu po otynkowaniu oto tego_domu,
to_czystym_[uzna] ten_kohen oto ten_dom, bo wyleczona_[została] ta_plaga.
I_weźmie na_oczyszczenie oto tego_domu
dwa ptaki _drewno cedrowe i_karmazyn barwiony i_hizop
i_zarżnie oto tego_ptaka, tego_jednego do naczynia glinianego, nad wodą żywą
i_weźmie to drewno cedrowe i_ten hizop i_ten karmazyn barwiony i_tego ptaka żywego
i_zanurzy je w_krwi ptaka zarżniętego i_w_wodzie tej_żywej
i_pokropi na ten_dom siedem razy i_oczyści oto ten_dom…”
Obrzęd oczyszczenia domu po caraacie jest taki sam, jak oczyszczenia człowieka.
2.9 (304) Nieczystość Mężczyzny z powodu Niezdrowego Nasienia (Tarjag 178)
Powiedzcie do synów Iszraela i_mówcie do_nich:
Mężczyzna_(każdy), mężczyzna jeśli będzie wyciek z_ciała_jego,
wyciek_jego nieczysty on, a_to będzie nieczystością_jego w_wycieku_jego:
wydziela ciało_jego ten wyciek_jego czy zatrzymuje ciało_jego z_wycieku_jego,
nieczytością_jego to_(jest).
(…)
A_gdy oczyści_(się) ten_(z)_wyciekiem od_wycieku_jego,
to_odliczy dla_siebie siedem dni od_oczyszczenia_swego
i_wypierze szaty_swe i_umyje ciało_swe w_wodzie żywej i_czysty_(będzie).”
Ponieważ nieczystość związana ze wskazanym tu wyciekiem trwa 7 dni po nim,
logicznie odróżnia się ją wypłynięcia nasienia we śnie lub podczas współżycia,
które powoduje nieczystość trwającą tylko w samej dobie jej wystąpienia
i wnioskuje, że chodzi tutaj o niezdrowy wyciek, który jest gorszą nieczystością.
Niezdrowy wyciek zawiera nasienie, które obumarło i nie może sprawić poczęcia,
ma ono inną konsystencję i lepkość niż zdrowe (podobnie jak zepsute i świeże jajko);
ale decyduje też o tym częstość współżycia lub wylewania nasienia we śnie,
bo jeśli następuje to zbyt rzadko lub nawet wcale, to nieczystość jest gorsza
i może trwać przez cały czas po pewnym okresie po ostatnim wylaniu nasienia.
Dorosły mężczyzna, który nie współżyje ani nie wylewa nasienia we śnie
według Tory jest trwale nieczysty, ponieważ jego ciało zatrzymuje wycieki;
dlatego np. życie w celibacie nie jest dobre, ale sprzeczne z Torą.
2.10 (305) Przenoszenie Nieczystości
i_każde to_narzędzie, (na)_którym usiądzie na_nim nieczyste_(będzie),
a_maż_(każdy), kto dotknie do_łóżka_jego, wypierze szaty_swe i_umyje_(się) w_wodzie
i_nieczysty_(będzie) do tego_wieczora.
(…)
I_każdy ten_dotykający w_cokolwiek, co było pod_nim, nieczysty_(będzie) do tego_wieczora,
a_ten_noszący je wypierze szaty_swe i_umyje_(się) w_wodzie i_nieczysty do tego_wieczora
i_każdy, którego dotknie w_niego ten_(z)_wyciekiem…”
Człowiek nieczysty może przkazywać swoją nieczystość innym,
którzy dotkną jego i sprzętów, które dotknął w stanie nieczystości
i na każdym, kto nieczystość zaciągnął od innego ciąży obowiązek oczyszczenia.
2.11 (306) Obmycie Rąk Zatrzymuje Przenoszenie Nieczystości
a_rąk_swoich nie obmył w_wodzie,
to_wypierze szaty_swoje i_umyje_(się) w_wodzie
i_nieczysty_(będzie) do_wieczora.”
Warunek obmycia rąk w wodzie zawarty w tym wersecie świadczy;
że gdy człowiek w stanie nieczystości dokonał tego obmycia,
to po tym zatrzymuje swoją nieczystość tylko na sobie
i przestaje przekazywać ją dalej przez dotykanie i inne czynności;
dlatego mimo tego, że takie obmywanie rąk nie jest nakazem Boga,
dobrze jest spełniać tradycję, która ogranicza nieczystość.
2.12 (307) Oddanie po Oczyszczeniu z Niezdrowego Wycieku Nasienia (Tarjag 179)
to_odliczy dla_siebie siedem dni od_oczyszczenia_swego
i_wypierze szaty_swe i_umyje ciało_swe w_wodzie żywej i_czysty_(będzie).
A_w_dniu tym_ósmym weźmie dla_siebie dwie synogarlice lub dwóch synów gołębi
i_przyjdzie przed_oblicze יהוה [Boga] do wejścia Namiotu Wyznaczonych_Czasów
i_odda_je temu_kohenowi i_uczyni je ten_kohen,
jednego [oddaniem_za]_grzech i_tego_jednego [oddaniem]_wstępującym
i_przebłaga za_niego ten_kohen przed_obliczem יהוה [Boga] z_wycieku_jego.”
Obowiązek przebłagania dotyczy wycieku niezdrowego, który jest opisany przed nim;
w przypadku zwykłego wylania nasienia wystarczy procedura opisana dalej.
2.13 Nieczystość Mężczyzny z powodu Wylania [Zdrowego] Nasienia (Tarjag 180)
to_umyje w_wodzie to całe ciało_swe i_nieczysty_(będzie) do tego_wieczora
i_każdą szatę i_każdą skórę (na)_których będzie na_nich współżycia_nasienie
i_wypierze w_wodzie i_nieczyste_(będą) do tego_wieczora
i_kobieta, (z)_którą współżyje mężczyzna z_nią (wylewając)_współżycia nasienie,
to_obmyją_(się) w_wodzie i_nieczyści_(będą) do tego_wieczora.”
Nieczystość związana z wylewaniem nasienia dotyczy rozlania go na zewnątrz.
2.14 Nieczystość Kobiety z powodu [Zwykłego] Krwawienia Miesięcznego (Tarjag 181)
siedem dni będzie w_nieczystości_swojej i_każdy ten_dotykający w_nią nieczysty do tego_wieczora.”
Czas trwania samego wycieku może być różny od mniej niż jednego dnia po wiele dni,
a wskazany czas siedmiu dni liczy się od ostatniego dnia, w którym trwał wyciek
oraz ponad to najpierw we wszystkich dniach, w których krwawienie występowało.
Fakt, że chodzi też o dni po zakończeniu krwawienia wskazuje dalsze Przykazanie,
gdzie współżycie podczas krwawienia to grzech śmiertelny, a nie zaciągnięcie nieczystości,
zatem łagodniejsza konsekwencja musi dotyczyć innej sytuacji niż najsurowiej karana;
a także podobieństwo do nieczystości po narodzinach dzieci, które następują w jednym dniu
i powodują wielodniowe nieczystości określone jako takie jak przy krwawieniach.
2.15 Nieczystość Kobiety z powodu Niezdrowego Krwawienia (Tarjag 182)
w_nie czasie nieczytości_jej lub jeśli wycieka poza nieczystością_jej,
(we)_wszystkie dni wycieku nieczysta_ona,
tak_(jak_w)_dni nieczystości_swej będzie nieczysta ona.”
Krwawienie jest uważane za zwykłe gdy trwa do siedmiu dni w zwykłym czasie,
a za chorobliwe gdy trwa dłużej lub pojawia się w innym okresie niż zwykle.
2.16 Oddanie po Oczyszczeniu z Krwawienia Kobiety (Tarjag 183)
i_potem czysta_(będzie), a_w_dniu tym_ósmym weźmie dla_siebie
dwie synogarlice lub dwóch synów gołębi
i_przyniesie je do tego_kohena do wejścia Namiotu Wyznaczonych_Czasów
i_uczyni ten_kohen oto tego_jednego [oddaniem_za}_grzech
i_oto tego_jednego [oddaniem]_wstępującym
i_przebłaga za_nią ten_kohen przed_obliczem יהוה [Boga] z_wycieku nieczytego_jej.”
Istnieje wykładnia, wedle której przebłaganie jest konieczne
tylko gdyby wyciek był chorobliwy – zbyt długi lub w niewłaściwym czasie;
podczas gdy w sytuacji zwykłego krwawienia wystarczy obmycie,
co jest analogiczne to Praw dotyczących wycieków u mężczyzn;
jednak Iz 66,23 może wskazywać, że spełniano to co miesiąc
i właśnie to ma być powodem pielgrzymek na nowie.
Chwała Bogu!