Ustanowienia Boga w Parszy Tazrija
Komentarz do parszy „Tazrija” (części „Zajdzie_w_Ciążę„):
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 12,1-13,59; 2Krl 4,42-5,19; Mt 8,1-4.
Ustanowienia (Przykazania) jakie Bóg dał w parszy Tazrija.
Rozważanie należy zacząć od samodzielnego
przeczytania lub wysłuchania fragmentów Biblii.
1. Wcześniej Omawiane Zagadnienia
Tematy tego czytania inne niż omówione w tym tekście,
były komentowane w poprzednich cyklach czytania Tory:
– nieczystości naturalne, jako kara i droga do uświęcenia;
– obmywanie rąk powstrzymujące zanieczyszczanie;
– nauczanie Mesjasza i świadectwo czynów jego rodziny;
– postępowanie unikające zanieczyszczenia;
– zwykłe i niezwykłe liczenie tygodni od różnych początków;
– doświadczenia mające dobry cel i wydające owoce.
Są one rozważane we wcześniejszych artykułach:
– Do Świętości przez Próbę;
– Perspektywa Wyborów;
– Niezwykłe Tygodnie;
– Wartość Trudnych Doświadczeń.
Poprzednie komentarze rozważają już praktyczne i duchowe treści parszy,
więc warto kliknąć i otworzyć artykuły wskazane w odnośnikach powyżej.
2. Ustanowienia Boga w Parszy Tazrija
Tradycja judaizmu wywodzi z parszy Tazrija 7 Przykazań,
z tym, że jedna wersja zawiera tu obrzezanie ciała synów w 8. dniu od urodzenia,
a wedle innej było ono uwzględnione już przy nadaniu go Abrahamowi;
w związku z czym różne tradycyjne spisy obejmują różne Przykazania,
a trzeba też zwrócić uwagę na kilka dodatkowych szczegółów.
2.1 (286) Rytualna Nieczystość Kobiety po Porodzie Syna (Tarjag 166)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 12,1-2,4a:
וידבּר יהוה אל משׁה לּאמר”
דּבּר אל בּני ישׂראל לאמר
אשּׁה כּי תזריע וילדה זכר
וטמאה שׁבעת ימים
כּימי נדּת דּותהּ תּטמא
(…)
„וּשׁלשׁים יום וּשׁלשׁת ימים תּשׁב בּדמי טהרה
Powiedz do synów Iszraela mówiąc:
Mężowa jeśli zajdzie_w_ciążę i_urodzi męskie_[dziecko],
to_nieczysta_(będzie) siedem dni
jak_(w)_dni krwawienia_miesięcznego słabości_jej nieczysta_(będzie).
(…)
I_trzydzieści dni i_trzy dni pozostanie w_krwi oczyszczeniu…”
Matka staje się nieczystą po porodzie dziecka,
żeby mogła odpocząć i zregenerować się po tym ciężkim doświadczeniu,
żeby jej mąż nie chcąc się zanieczyścić powstrzymał się od współżycia w tym czasie.
Pomiędzy rozdzielonymi 7 i 33 dniami należy w 8. dniu obrzezać syna.
2.2 (287) Zakaz Obecności w Świątyni i Dotykania Świętości Podczas Nieczystości (Tarjag 167)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 12,4z:
בּכל קדשׁ לא תגּע„
ואל המּקדּשׁ לא תבא
„עד מלאת ימי טהרהּ
ani_do tej_Świątyni nie przyjdzie
aż spełnią_(się) dni oczyszczenia_jej.”
Na wewnętrzny dziedziniec Świątyni zawsze wstęp mają tylko koheni,
więc zakaz tutaj dotyczy możliwości przychodzenia przed bramę,
gdzie przyprowadza się dary na oddania i odbiera części na ucztę,
w których spożywaniu też nie można uczestniczyć ani dotykać darów.
Choć Przykazanie tutaj wyraźnie dotyczy kobiety tuż po porodzie,
to łączy się z kontekstami z zakazami przy innych nieczystościach,
w związku z czym i spożywanie i dotykanie są zakazane ogólnie;
a niektóre wersje spisu Przykazań wywodzą ten z innego wersetu.
W wielu religiach uczestnictwo w obrzędach jest sprawą najważniejszą;
jednak zgodnie z Torą czasami trzeba tego zaniechać lub odłożyć na później,
bo właściwie nie można tego spełniać będąc w nieodpowiednim stanie.
2.3 (288) Rytualna Nieczystość Kobiety po Porodzie Córki
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 12,5:
ואם נקבה תלד”
וטמאה שׁבעים
כּנדּתהּ
„ושׁשּׁים יום ושׁשׁת ימים תּשׁב על דּמי טהרה
to_nieczysta_(będzie) tygodnie_[dwa]
jak_(w)_krwawienie_miesięczne_jej
i_sześćdziesiąt dni i_sześć dni pozostanie na krwi oczyszczenie.”
Tradycja judaizmu łączy nieczystość po urodzeniu syna i córki w jedno Przykazanie,
bo różnią się one przede wszystkim długością, a mają ten sam cel i sposób spełniania;
gdy chodzi o dziewczynki, to nie ma też nakazu ani nawet możliwości obrzezania.
Warto też zwrócić uwagę na różnicę w formie przedstawienia tego Przykazania,
bo o ile pierwszy okres nieczystości po urodzeniu chłopca ma trwać „siedem dni”,
to ta nieczystość po urodzeniu dziewczynki trwa „tygodnie_[dwa]” (w liczbie podwójnej),
a w sposób oczywisty zaczyna się ona od doby narodzin, nie zaś zawsze od niedzieli,
co świadczy, że oprócz rachuby zwykłych tygodni trwających od niedzieli do Szabatu
w szczególnych sytuacjach funkcjonują też wyjątkowe o różnych dniach początków.
Taki sposób liczenia tygodni może działać dla różnych spraw przez krótki czas,
ale nie można w ten sposób wprowadzić alternatywnego stałego porządku.
2.4 (289) Nakaz Złożenia Oddania po Zakończeniu Rytualnej Nieczystości (Tarjag 168)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 12,6-8:
וּבמלאת ימי טהרהּ לבן או לבת”
תּביא כּבשׂ בּן שׁנתו לעלה
וּבן יונה או תר לחטּאת
אל פּתח אהל מועד אל הכּהן
והקריבו לפני יהוה וכפּר עליה
וטהרה ממּקר דּמיה
את תּורת היּלדת לזּכר או לנּקבה
ואם לא תמצא ידהּ דּי שׂה
ולקחה שׁתּי תרים או שׁני בּני יונה
אחד לעלה ואחד לחטּאת
„וכפּר עליה הכּהן וטהרה
przyprowadzi jagnię, syna roku na_[oddanie]_wstępujące
i_syna gołębia lub synogarlicę na_[oddanie_za]_grzech
do wejścia Namiotu Wyznaczonych_Czasów, do kohena.
I_przybliży przed_oblicze יהוה [Boga] i_przebłaga za_nią
i_oczyszczona_(będzie) od_upływu krwi_jej.
To Tory tej_(która)_urodziła_[dziecko] dla_męskiego lub dla_żeńskiego.
A_jeśli nie znajdzie (w)_ręce_jej wystarczająco (na)_baranka,
to_weźmie dwie synogarlice lub dwóch synów gołębi,
jednego na_[oddanie]_wstępujące i_jednego na_[oddanie_za]_grzech
i_przebłaga za_nią ten_kohen i_czysta_(będzie).”
Złożenie przebłagania jest początkiem ponownej możliwości
uczestnictwa w składaniu oddań i spożywaniu darów na ucztę.
Łk 2,22-24 świadczy, że rodzice Jeszuy (Jezusa) Mesjasza spełnili to Prawo
i byli w tym czasie dość ubodzy, bo skorzystali z możliwości złożenia mniejszego daru.
W związku z tym, że ta relacja blisko siebie łączy ze sobą trzy różne sprawy,
mylone bywa obrzezanie syna, poświęcenie pierworodnego i oczyszczenie matki,
które spełnia się w różnych okolicznościach i bywa, że w znacząco różnym czasie
(oczyszczenie matki i poświęcenie pierworodnego może być w 1. terminie).
2.5 (290) Osądzanie Caraatu Przez Kohenów
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 13,1-3:
וידבּר יהוה אל משׁה ואל אהרן לאמר”
אדם כּי יהיה בעור בּשׂרו
שׂאת או ספּחת או בהרת
והיה בעור בּשׂרו לנגע צרעת
והוּבא אל אהרן הכּהן
או אל אחד מבּניו הכּהנים
וראה הכּהן את הנּגע בּעור הבּשׂר
ושׂער בּנּגע הפך לבן
וּמראה הנּגע עמק מעור בּשׂרו
נגע צרעת הוּא
„וראהוּ הכּהן וטמּא אתו
(U)_człowieka jeśli będzie na_skórze ciała_jego
opuchlizna lub wysypka lub plama
i_będzie na_skórze ciała_jego na_plagę caraatu,
to_przyprowadzą do Aharona, tego_kohena
lub do jednego z_synów_jego, tych_kohenów
i_obejrzy ten_kohen oto tę_plagę na_skórze tego_ciała
i_włosy na_pladze zmieniły_(się) (na)_białe
i_kształt tej_plagi głębszy od_skóry ciała_jego,
to_plaga caraatu to_(jest)
i_zobaczy_go ten_kohen i_nieczystym go_(uzna).”
Choć caraat w sposób oczywisty jest widoczny na ciele przed osądzeniem,
to człowieka uważa się za nieczystego dopiero po wyroku badającego to kohena,
który ma sprawdzić i rozpoznać czy zmiany na skórze nie są czyste.
Wymóg oceny przez kohena rozróżnia tę sprawę od choroby, którą może zbadać lekarz.
Może być tak, że caraat jest, a nie jest chorobą lub choroba jest, a nie jest caraatem;
choć może zdarzyć się i tak, że to samo zjawisko będzie rozpoznane jako oba,
co jednak powinny oceniać właściwe osoby o różnych kwalifikacjach.
2.6 (291) Skażenie Człowieka z Caraatem na Ciele (Tarjag 169)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 13,1-3:
וידבּר יהוה אל משׁה ואל אהרן לאמר”
אדם כּי יהיה בעור בּשׂרו
שׂאת או ספּחת או בהרת
והיה בעור בּשׂרו לנגע צרעת
והוּבא אל אהרן הכּהן
או אל אחד מבּניו הכּהנים
וראה הכּהן את הנּגע בּעור הבּשׂר
ושׂער בּנּגע הפך לבן
וּמראה הנּגע עמק מעור בּשׂרו
נגע צרעת הוּא
„וראהוּ הכּהן וטמּא אתו
(U)_człowieka jeśli będzie na_skórze ciała_jego
opuchlizna lub wysypka lub plama
i_będzie na_skórze ciała_jego na_plagę caraatu,
to_przyprowadzą do Aharona, tego_kohena
lub do jednego z_synów_jego, tych_kohenów
i_obejrzy ten_kohen oto tę_plagę na_skórze tego_ciała
i_włosy na_pladze zmieniły_(się) (na)_białe
i_kształt tej_plagi głębszy od_skóry ciała_jego,
to_plaga caraatu to_(jest)
i_zobaczy_go ten_kohen i_nieczystym go_(uzna).”
W ramach tego Przykazania określone są szczegółowe warunki
rozpoznawania poważniejszych i mniej poważnych zmian na skórze,
które mogą rozwijać się, trwać lub zanikać, od czego zależy nieczystość.
2.7 (292) Czystość Człowieka Pokrytego Caraatem na Całym Ciele
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 13,12-13:
ואם פּרוח תּפרח הצּרעת בּעור”
וכסּתה הצּרעת את כּל עור הנּגע
מראשׁו ועד רגליו לכל מראה עיני הכּהן
וראה הכּהן והנּה כסּתה הצּרעת את כּל בּשׂרו
וטהר את הנּגע
„כּלּו הפך לבן טהור הוּא
i_pokryje ten_caraat oto całą tę_skórę tego_(w)_pladze
od_głowy_jego i_do stóp_jego na_wszystkim z_widzenia oczu tego_kohena
i_zobaczy ten_kohen i_oto pokrył ten_caraat oto całe ciało_jego,
i_czystym_(uzna) oto tego_(w)_pladze,
cały_on zmienił_(się) w_białego, (to)_czysty on_(jest).”
Jeśli caraat pokrywa całe ciało, ale nie wnika do jego wnętrza,
to człowiek tak pokryty skażeniem jest przez Boga uznany za czystego,
co patrząc na to w doczesny sposób sprawia wrażenie pozbawionego sensu;
lecz symbolicznie może to obrazować wzięcie na siebie nieczystości innych,
ale nie pozwolenie, żeby przeniknęły do wnętrza i zmieniły nas samych;
tak w przypadku Mesjasza, który uczynił to jako wzór uświęcenia i poprawy,
żeby dla naszego zbawienia doprowadzić nas do porzucenia grzechów.
2.8 (293) Zakaz Golenia Włosów na Skażonym Miejscu (Tarjag 170)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 13,33:
והתגּלּח ואת הנּתק לא יגלּח„
„והסגּיר הכּהן את הנּתק שׁבעת ימים שׁנית
i_odosobni ten_kohen oto tego_(ze)_skażeniem (na)_siedem dni ponownie.”
Zmiany włosów na skażonym miejscu są jednym z kryteriów oceny nieczystości,
dlatego w czasie doświadczania plagi lub jej podejrzenia nie można ich golić.
2.9 (294) Nakaz Ostrzegania Przed Swym Rytualnym Skażeniem (Tarjag 171)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 13,45:
והצּרוּע אשׁר בּו הנּגע”
בּגדיו יהיוּ פרמים וראשׁו יהיה פרוּע
„ועל שׂפם יעטה וטמא טמא יקרא
szaty_jego będą rozdarte i_głowa_jego będzie rozwichrzona
i_przed wargami osłonięte i_’nieczysty nieczysty’ wołał_będzie.„
Człowiek świadomy swojej nieczystości jest odpowiedzialny za to,
żeby nie dopuścić do przeniesienia jej na kolejne osoby i rozprzestrzenienia,
dlatego jego określony wygląd i zachowanie powinny ostrzegać z daleka,
że nie należy się do niego zbliżać i tak być chronionym od plagi.
2.10 (295) Skażenie Szat Caraatem (Tarjag 172)
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 13,47:
והבּגד כּי יהיה בו נגע צרעת”
„בּבגד צמר או בּבגד פּשׁתּים
(na)_szacie wełnianej albo (na)_szacie lnianej…”
Zależnie od tego z czego wynika zesłanie plagi caraatu,
np. za jaki grzech jest karą lub o czym ma pouczyć i do czego przygotować,
może ona wystąpić na ludzkim ciele lub na mieniu, w tym np. ubraniach
i w każdym przypadku określone są kryteria jej rozpoznawania
oraz postępowania w jej trakcie i oczyszczenia.
Chwała Bogu!