Ustanowienia Boga w Parszy Acharei Mot
Komentarz do parszy „Acharei Mot” (części „Po śmierci„):
Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 16,1-18,30; Ez 22,1-22; Hbr 9,11-28.
Ustanowienia (Przykazania) jakie Bóg dał w parszy Acharei Mot.
Rozważanie należy zacząć od samodzielnego
przeczytania lub wysłuchania fragmentów Biblii.
1. Wcześniej Omawiane Zagadnienia
Tematy tych czytań inne niż omówione w tym tekście,
były komentowane w poprzednich cyklach czytania Tory:
– Różne wejścia do Miejsca Najświętszego Świątyni;
– Wyznawanie wszystkich win Ludu Bożego;
– Kozioł na wysłanie nie jest dla demona;
– Przypominanie grzechów i uświęcenie;
– życie modlitwą – jej spełnienie w czynach;
– szaty kohenów podczas służby;
– Przykazanie Miłości Bliźniego.
Są one rozważane we wcześniejszych artykułach:
– Szczególna Służba;
– Modlitwa Świętego Życia;
– Pełna Szata – Cała Prawda;
– Miłość Bliźniego i Karcenie.
Poprzednie komentarze rozważają już praktyczne i duchowe treści parszy,
więc warto kliknąć i otworzyć artykuły wskazane w odnośnikach powyżej.
2. Ustanowienia Boga w Parszy Acharei Mot
2.1 (312) Zakaz Pełnienia Służby Oddań w Miejscu Najświętszym w Dowolnym Czasie (Tarjag 184)
aby_nie wchodził w_każdym czasie do Tego_Świętego z_wnętrza za_zasłonę,
do_oblicza tej_Przebłagalni, która na tej_Skrzyni, aby_nie umarł,
bo w_obłoku ukażę_(się) nad tą_Przebłagalnią.”
Choć dosłownie w wersecie jest ogólny zakaz wchodzenia do Miejsca Najświętszego
w dni inne niż tylko Jom HaKipurim (co jest doprecyzowane dalej w tej parszy),
to istnieją konteksty, gdzie Mosze(h) i Aharon wchodzą tam w innych celach,
np. pytać Boga o rozstrzygnięcie czy wziąć i odłożyć laskę, która zakwitła,
a także za każdym razem gdy przenoszono obóz, w tym Skrzynię Przymierza;
z czego jasno wynika, że zakaz dotyczy wchodzenia w celu pełnienia służby oddań,
czyli kropienia krwią i kadzenia, co w inne dni ma odbywać się w Miejscu Świętym;
natomiast może być dopuszczalne wchodzenie w inne dni w innych celach.
2.2 (313) Warunki i Procedury Spełniania Obrzędu Jom HaKipurim (Tarjag 185)
z_cielcem, synem byka, na_[oddanie_za]_grzech i_baranem na_[oddanie]_wstępujące…
(…)
…i_ten_spalający je wypierze szaty_swe i_obmyje to ciało_swe w_wodzie
i_potem tak wejdzie do tego_obozu.”
W tradycji judaizmu cały porządek służby Jom HaKipurim w Świątyni
jest określony w jednym, uogólnionym Przykazaniu, które zaczyna się w tym wersecie.
Prawo obejmuje obmycia i ubiór kohena (a choć tu mówi tylko o białej szacie lnianej,
to z kontekstu w Księdze Szemot wynika, że szata złota musi być założona na nią,
bo jej elementy jak dzwonki są niezbędne przy przebywaniu we wnętrzu Przybytku,
żeby sygnalizować, że kohen żyje i pełni służbę, więc nie trzeba go wyciągać sznurem),
a także oddania (cielca, barana i kozły), rzucanie losów, wypuszczenie i spalenie.
Te Przykazania są do spełnienia przez kilka osób wyznaczonych na dane święto.
2.3 (314) Zakaz Pracy i Nakaz Umartwianie Się w Jom HaKipurim (Tarjag 186)
w_miesiącu tym_siódmym, w_dziesiątym_[dniu] od_nowiu
ukorzycie te dusze_swoje i_żadnej pracy nie wykonacie
(ani)_ten_rodowity ani_ten_przybysz, ten_osiedlony wśród_was.”
Choć litera Tory nie podaje tego wprost ani tutaj ani nigdzie dalej,
umartwianie się oprócz rozważania grzechów, z których należy się oczyścić
zgodnie z tradycją obejmuje też ścisły post przez całą dobę (zakaz jedzenia i picia),
posypywanie głowy popiołem i skromne szaty (szorstkie jak włosiennica, rozdarte lub białe),
a także niekorzystanie z udogodnień jak wygodne, miękkie siedzenia czy obuwie [ze skóry].
Te Przykazania muszą być spełnione przez wszystkich podczas święta.
2.4 (315) Zakaz Składania Oddań Poza Świątynią (Tarjag 187)
który zarżnie byka albo owcę albo kozę w_obozie
albo który zarżnie z_zewnątrz od_obozu,
a_do wejścia Namiotu Wyznaczonych_Czasów nie przyprowadzi_go
aby_złożyć oddanie dla_יהוה [Boga] przed_obliczem Przybytku יהוה [Boga],
[przelanie]_krwi policzone_(będzie) za_mężczyznę tego_oto,
krew przelał i_wyłączony_(będzie) ten_mężczyzna, ten_oto, z_pośród ludu_swego.”
2.5 (316) Nakaz Przyprowadzania Oddań do Bramy Dziedzińca
te zarzynane_[oddania]_swe, które oni zarzynają na obliczu tego_pola
i_przyprowadzą_je dla_יהוה [Boga] do wejścia Namiotu Wyznaczonych_Czasów,
do tego_kohena i_zarzynać_(będą) zarzynane na_ucztę dla_יהוה [Boga] ich.”
2.6 (317) Zakaz Składania Oddań Dla Bożków
którymi oni nierząd_uprawiali po_nich,
Ustawa Wieczności będzie to dla_nich na_pokolenia_ich.”
Poza prostym sensem zakazującym bałwochwalczych oddań
Przykazanie to dowodzi, że kozioł wypuszczany w Jom HaKipurim nie może być dla „demona”,
bo byłoby to całkowicie sprzeczne z Torą, która nie pozwala na uczynienie czegoś takiego.
Właściwie ten kozioł jest „na wysłanie„ – żeby zabrał złożone na niego winy daleko od ludzi.
2.7 (318) Zakaz Przysypania Ziemią Krwi Zabitego Zwierzęcia (Tarjag 188)
i_z tych_przybyszów mieszkających w_pośród_was,
który upoluje dzikie zwierzę lub ptaka, którego jeść_[można],
to_wypuści tę krew_jego i_przykryje_ją prochem_[ziemi].”
Jest to jeden z warunków koszerności mięsa – nie tylko czysty gatunek i poprawny ubój,
ale też właściwe postąpienie z krwią po upuszczeniu jej ze zwierzęcia – zakopanie jej.
Jeśli krew zwierzęcia nie trafiła do ziemi, to pozyskane z niego mięso nie jest czyste.
W przypadku zwierząt hodowanych i ubijanych w odpowiednich warunkach
jest to oczywiste, dlatego Przykazanie mówi szczególnie o upolowanych,
których zabijanie może dokonywać się gdy jest to znacznie trudniejsze,
a mimo tego musi być tak samo dopełnione.
2.8 (319) Zakaz Czynności Seksualnych z [Bliskimi] Krewnymi (Tarjag 189)
nie zbliży_(się) aby_odkryć nagość. Ja יהוה [Bóg].”
Tradycyjna wykładnia rozszerza ten ogólny zakaz na wszystkie zakazane osoby,
a nie tylko [bliskich] krewnych, o których wprost mówi treść tego wersetu.
Kolejne wersety podają Przykazania z konkretnymi przykładami zakazanych osób,
wśród których są tak faktyczni krewni jak i żony krewnych (niekoniecznie spokrewnione),
a dalej też żony bliźnich i kobiety w czasie nieczystości krwawienia miesięcznego;
więc niezależnie od zakresu tego, co obejmuje treść tego jednego wersetu,
kolejne nie pozostawiają wątpliwości co do wszystkich faktycznych zakazów.
2.9 (320) Zakaz Współżycia z Ojcem (Tarjag 190)
W związku z kolejnym wersetem niektórzy wnioskują i uważają,
że te Przykazania zakazujące nierządu są tylko dla mężczyzn i dotyczą tylko kobiet,
które będąc żonami są biblijnie rozumiane jako nagość swoich mężów;
zatem konkretny zakaz dotyczący samego ojca nie jest potrzebny
(a zawarty dalej w ogólnym zakazie praktykowania homoseksualizmu).
„Odsłanianie nagości” jest eufemizmem i nie chodzi o samo zobaczenie kogoś nago,
co może się zdarzyć gdy np. trzeba zadbać o higienę niepełnosprawnego w starości;
słowa te nie wprost oznaczają współżycie, o którym Pismo zwykle wyraża się dyskretnie.
2.10 (321) Zakaz Współżycia z Matką (Tarjag 191)
matką_twoją ona, nie odsłonisz nagości_jej.”
2.11 (322) Zakaz Współżycia z [Inną] Żoną Ojca (Tarjag 192)
bo nagością ojca_twego ona.”
Każda, nawet była żona ojca, także po rozwodzie lub jego śmierci
pozostaje zakazana dla wszystkich jego synów ze wszystkich jego małżeństw,
czego przykładem jest Adonijahu, syn króla Dawida, brat króla Szlomo(ha),
którego skazano na śmierć, bo chciał dostać za żonę Abiszag (1Krl 2,12-25),
choć wcześniej darowano mu to, że zabiegał o zostanie następcą tronu.
Na to Przykazanie powołuje się też apostoł Szaul (Paweł) w 1Kor 5,1-2.
2.12 (323) Zakaz Współżycia z Siostrą, Także Przyrodnią (Tarjag 193)
(z)_rodziny (w)_domu czy (z)_rodziny poza_(nim),
nie odsłonisz nagości_ich.”
2.13 (324) Zakazy Współżycia z Potomnymi (Tarjag 194, 195, 196)
nie odsłonisz nagości_ich, bo nagością_twoją one.”
Choć tekst wprost mówi tylko o córkach synów lub córek, czyli wnuczkach,
to kończące go wyjaśniające stwierdzenie, że „są one twoją własną nagością„
wskazuje, że obejmuje ono także samych synów i córki, o których jest tak samo,
a także potomków w dalszych pokoleniach, gdy uda się takich doczekać.
2.14 (325) Zakaz Współżycia z Córką Żony Ojca (Tarjag 197)
siostrą_twoją ona, nie odsłonisz nagości_jej.”
Ten zakaz dotyczy ogólniej córki żony ojca, nawet z jej innego małżeństwa,
np. gdy została wzięta za żonę w ciąży po śmierci pierwszego męża;
która nie musi być biologiczną córką ojca ani krewną, ale staje się taką formalnie,
szczególnie w sytuacji małżeństwa lewirackiego gdy brat ojca nie miał syna.
2.15 (326) Zakaz Współżycia z Siostrą Ojca (Tarjag 198)
2.16 (327) Zakaz Współżycia z Siostrą Matki (Tarjag 199)
bo krewną matki_twojej ona.”
2.17 (328) Zakaz Współżycia z Bratem Ojca (Tarjag 200)
To Przykazanie podobnie jak dotyczące samego ojca
może być też rozumiane nie jako samodzielne, ale jako wstęp do następnego.
2.18 (329) Zakaz Współżycia z Żoną Brata Ojca (Tarjag 201)
do żony_jego nie zbliżysz_(się), bo stryjenką_twą ona.”
2.19 (330) Zakaz Współżycia z Żoną Syna (Tarjag 202)
nie odsłonisz nagości_jej.”
2.20 (331) Zakaz Współżycia z Żoną Brata (Tarjag 203)
nagością brata_twego ona.”
2.21 (332) Zakaz Współżycia z Kobietą i Jej Córką (Tarjag 204)
Współżycie z własnym potomstwem jest już zakazane przez wcześniejsze Przykazanie,
kolejny zakaz obejmuje niespokrewnione potomstwo żony z wcześniejszego małżeństwa.
2.22 (333) Zakaz Współżycia z Kobietą i Córką Jej Syna (Tarjag 205)
nie weźmiesz aby odsłonić nagość_jej, krewne one, obrzydliwością to.”
Synowie i córki kobiety mogą należeć do różnych rodzin,
gdzie syn zachowa przynależność po ojcu, a córka nie;
dlatego nieco inaczej niż w przypadku własnego potomstwa
może to być trudniejsze do określenia i wymaga więcej uwagi.
2.23 (334) Zakaz Współżycia z Kobietą i Córką Jej Córki (Tarjag 206)
nie weźmiesz aby odsłonić nagość_jej, krewne one, obrzydliwością to.”
2.24 (335) Zakaz Współżycia [i Małżeństwa] z Siostrami Gdy Obie Żyją (Tarjag 207)
przy_odsłanianiu nagości_jej obok_niej za_życia_jej.”
W przypadku Jakuba do zakazanej sytuacji doszło wbrew jego woli,
bo z jedną siostrą związał się wcześniej składając jej przysięgę w tej sprawie,
zaś z drugą siostrą współżył nieświadomie, gdy dano mu ją w noc poślubną;
więc gdyby nie pozostał w małżeństwie z oboma, to naruszyłby inne Przykazania,
które nakładały na niego te same obowiązki wobec każdej z nich.
Historia o tym jest źródłem uzasadnienia czemu nie może się tak dziać:
rywalizacja pomiędzy siostrami, które były żonami tego samego męża
była bardzo szkodliwa dla nich obu – wzbudzała w nich wzajemną wrogość.
2.25 (336) Zakaz Współżycia z Kobietą Podczas Krwawienia (Tarjag 208)
nie zbliżaj_(się) aby_odkryć nagość_jej.”
Ten zakaz dotyczy współżycia podczas samego krwawienia,
które jest poważniejszym grzechem niż przy nieczystości po krwawieniu
i zgodnie ze słowami z jego powtórzenia w kolejnej parszy
za jego naruszenie karą jest śmierć (Wajikra/3Moj/Leutikon/Kpł 20,18).
2.26 (337) Zakaz Składania Dzieci w Oddaniach Bożkom (Tarjag 209)
i_nie zbeszcześcisz tego Imienia Boga_twego, Ja יהוה [Bóg].”
2.27 (338) Zakaz Współżycia Mężczyzny z Mężczyzną (Tarjag 210)
Obrzydliwość to.”
Homoseksualizm nie jest pierwszym ani jedynym rodzajem potępianego nierządu,
ale Tora(h) wymienia go po wielu zakazach dotyczących mężczyzny wraz z kobietą
jednakowo traktując wszystko inne niż właściwe małżeństwo i rodzinę,
które też mają swoje słuszne i potrzebne zasady i ograniczenia.
Homoseksualizm kobiet był nie do pomyślenia w czasach Tory,
jednak jego potępienie jest zawarte w Biblii w Rz 1,26-27
(w ogólnym zapisie o praktykach przyciwnych naturze).
2.28 (339) Zakaz Współżycia Mężczyzny ze Zwierzęciem (Tarjag 211)
dla_nieczytości w_nim.”
2.29 (340) Zakaz Współżycia Kobiety ze Zwierzęciem (Tarjag 212)
aby_złączyć_(się_z)_nim, obrzydliwość to.”
3. Liczenie Aomeru
W Szabat 03/04.05.2024 jest 25. dzień 1. miesiąca Abib/Nisan,
4. dzień licząc od 1. powszedniego po zakończeniu Chag HaMacot,
zatem 4. dzień 1. tygodnia i łącznie 4. dzień liczenia aomeru.
Chwała Bogu!