Ustanowienia Boga w Parszy Chaje Sara(h)
Komentarz do parszy „Chaje Sara(h)” (części „Życie Sary”):
Bereszit/1Moj/Genesis/Rdz 23,1-25,18; 1Krl 1,1-31; 1Kor 15,50-57.
Ustanowienia (Przykazania) jakie Bóg dał w parszy Chaje Sara(h).
Rozważanie należy zacząć od samodzielnego
przeczytania lub wysłuchania fragmentów Biblii.
1. Wcześniej Omawiane Tematy
Sporo tematów czytania innych niż omówione w tym tekście,
było komentowanych w poprzednich cyklach czytania Tory:
– skupienie uwagi na życiu i dokonaniach osób, które umierają;
– przypomnienie i potwierdzenie nadziei zmartwychwstania;
– wzory wzajemnych starań o dobro innych ludzi i przyszłość;
– czas i okoliczności związania Icchaka i oddania Mesjasza;
– świadomość modlitwy i rozeznawania znaków od Boga;
– cicha i głośna modlitwa, właściwe i szczere intencje;
– proroctwa w historii Abrahama, Sary, Icchaka i Iszmaela;
– biblijne zwyczaje dotyczące umarłych i pochówków;
– zmiany nazw, uzupełnienia i wyjaśnienia w treści Pisma;
co jest rozważane we wcześniejszych artykułach:
– Życie Zawsze Jest Najważniejsze;
– Świadomość Ma Znaczenie;
– Synowie Jako Proroctwa;
– Śmierć i Żyjący Wobec Niej;
– Potrzeba Wyjaśniania Biblii.
Poprzednie komentarze rozważają już praktyczne i duchowe treści parszy,
więc warto kliknąć i otworzyć artykuły wskazane w odnośnikach powyżej.
2. Ustanowienia Boga w Parszy Chaje Sara(h)
Parsza(h) Chaje Sara(h) nie zawiera w treści żadnych wypowiedzi Boga,
więc w prostym sensie nie ma w niej żadnych nowych Ustanowień
i tradycja judaizmu też nie wywodzi z niej żadnych Przykazań;
można jednak czerpać z niej pewne wzory i praktyczne Pouczenia,
które są wyrażone w historii wiernych sług Boga…
3. Inne Ustanowienia Poświadczone w Parszy
i_powiedział do Afrona w_uszy ludu tego_kraju mówiąc:
’Raczej jeśli Ty obyś wysłuchał_mnie,
daję pieniądze (za)_to_pole, weź ode_mnie,
a_pogrzebię tę zmarłą_moją tam.'”
Pierwszym ważnym świadectwem i wzorem opisanym w parszy
jest sprawa nabycia miejsca na grób dla Sary (i potem też Abrahama i innych),
gdzie Abraham nie wykorzystuje swojej pozycji ani okazji by go dostać za darmo,
ale chcąc być dobrym wzorem i budować dobre relacje ze swymi sąsiadami
nie przyjmuje korzystnej dla siebie oferty, ale sam proponuje zapłatę
i godzi się na bardzo wysoką cenę, którą w następstwie wyznaczono
(za taką kwotę według Tory sprzedawano plony z pola na około 400 lat).
Jest to ważny wzór właściwych priorytetów, jakie powinni mieć pobożni ludzie,
bo nawet wielka korzyść materialna nie powinna przewyższać społecznych relacji,
dlatego trzeba być nie tylko uczciwym i rzetelnym w spełnianiu zawartych umów,
ale też okazywać dobrą wolę i podejmować działania ku poprawie sytuacji
dając wzory i zachęcając do wzajemnego zaufania i wspierania się.
Odpowiedni pochówek dla zmarłych jest jednym z ważnych obowiązków
i dobrym czynem, za który nie można odebrać doczesnej wdzięczności,
dlatego mimo rytualnego zanieczyszczenia, jakie się przy tym zaciąga
biblijna wiara wymaga, żeby zadbać o należyte wykonanie tego,
ale poza tym skupić się raczej na życiu i innych nadal żyjących.
który wziął_mnie z_domu ojca_mego i_z_ziemi rodziny_mojej
i_który powiedział dla_mnie i_który przysiągł dla_mnie mówiąc:
’dla_potomstwa_twego dam oto tę_ziemię, tę_tutaj’,
On pośle anioła_swego przed_obliczem_twoim
i_weźmiesz żonę dla_syna_mego stamtąd.”
Słowa Abrahama w odpowiedzi na pytanie wysyłanego sługi
o możliwą niechęć wybranej kobiety by odejść z jej rodzinnej ziemi
są świadectwem wiary, że Bóg poprowadzi całą sprawę tak,
żeby nie tylko znaleźć najlepszą możliwą żonę dla Icchaka,
ale też przekonać ją do przyjścia do Ziemi Obiecanej.
Jest to ważny przykład potrzeby ufania Bogu
gdy podejmuje się trudne i być może ryzykowne zadania,
które mają prowadzić do realizacji obietnic i pomagać w uświęceniu;
bo tak samo jak sługę Abrahama w sprawie Ribki (Rebeki) wtedy
Bóg może kierować nami i ludźmi na naszej drodze obecnie,
dlatego nie należy skupiać się na ryzyku porażki ani rezygnować,
ale nastawiać na sukces i podejmować działania ku temu.
i_dwie bransolety [nałożył]_na_ręce_jej, dziesięć_[szekli] złota waga_ich…”
Obdarowanie drogim prezentem, np. biżuterią jest tradycyjnym elementem zaręczyn
i jednym z warunków, które w tradycji judaizmu stanowią o zawarciu małżeństwa.
W ten sposób mężczyzna świadczy, że jest zdolny do spełniania obowiązków męża,
do których zalicza się np. zapewnienie bezpiecznego mieszkania i utrzymania rodzinie,
na co trzeba zapracować podobnie jak na zakup takich przedmiotów.
W tej historii obdarowanie zostało dokonane przez posłanego pośrednika,
bo Abraham nie chciał, żeby Icchak udał się do Aram Naharaim samodzielnie,
jednak mimo tego nie ma wątpliwości z czyjego majątku pochodził ten dar
i z kim w związku z tym to małżeństwo miało być w następstwie tego zawarte.
i_podniósł te oczy_swoje i_ujrzał, a_oto wielbłądy przybywają.”
Choć słowo „לשוח” („le_szu(a)ch”) przetłumaczone tu jako „aby_modlić_(się)”
nie występuje w Biblii nigdzie indziej i jego znaczenie nie jest jasne ani pewne
i może mieć sens „modlitwy”, „medytacji” („rozważania”) lub „przechadzania”,
jak jest to obecnie wyrażane w różnych przekładach Pisma Świętego,
to łączą się one i mają wspólne znaczenie – indywidualny czas z Bogiem.
Tradycja judaizmu wywodzi z tego wzór drugiej z pór codziennych modlitw,
które powinny odbywać się po południu, w czasie oddań wieczornych (Dz 3,1)
jednak mimo wielkiego znaczenia tej modlitwy w obrzędach religijnych
nie ma to rangi Przykazania, bo nie zostało dane jako Ustanowienie Boga,
ale wszystkie 3 pory są wywodzone z wzorów danych przez patriarchów.
Uczestnictwo [co najmniej] dwóch synów Abrahama w jego pochówku,
zarówno dziedziczącego Ziemię Obiecaną Icchaka jak i oddalonego Iszmaela
jest świadectwem, że obaj akceptowali podział otrzymanych błogosławieństw
i mimo rozdzielenia żyli w zgodzie, utrzymywali kontakty i dobre relacje,
co później potwierdzi fakt, że Aszaw (Ezaw) weźmie za żonę córkę Iszmaela,
która zgodnie z tradycją miała być dla niego przeznaczona od początku
i właśnie to z jego małżeństw było wolą jego ojca.
4. Ustanowienia czy Tradycje?
Rozważając treść tej parszy i przedstawione w niej dobre wzory
oczywiście można odnieść różne osobiste wrażenia co do tego
czy są to Ustanowienia Boga czy nie, bo nie zostały tak przedstawione;
ale nie ma wątpliwości, że chodzi o przykłady czynów opisane w Biblii,
które z całą pewnością nie zostały przedstawione bez potrzeby i celu,
lecz właśnie te sprawy wybrano z wielu lat historii patriarchów,
żeby zwrócić na nie uwagę przyszłych pokoleń…
Pomimo tego, że sprawy te nie są numerowane jako Ustanowienia Boga,
należy traktować je jako ważne do stosowania i przestrzegania Pouczenia,
bo właśnie w tym celu zostały zapisane w Torze…
Chwała Bogu!