Ustanowienia Boga w Parszy MiKec
Komentarz do parszy „MiKec” (części „Z_Końcem”, „Po_Upływie”):
Bereszit/1Moj/Genesis/Rdz 41,1-44,17; 1Krl 3,5-4,1; 1Kor 2,1-8.
Ustanowienia (Przykazania) jakie Bóg dał w parszy MiKec.
Rozważanie należy zacząć od samodzielnego
przeczytania lub wysłuchania fragmentów Biblii.
1. Wcześniej Omawiane Zagadnienia
Tematy tego czytania inne niż omówione w tym tekście,
były komentowane w poprzednich cyklach czytania Tory:
– Pochodzenie proroczych snów i ich właściwych wyjaśnień.
– Wykorzystanie błogosławieństw i przygotowanie na plagi.
– Surowość jako sposób na doprowadzenie do szczerej poprawy.
– Tolerancja dla odmienności i stworzenie warunków do dialogu.
– Badanie Pism i tradycyjnych komentarzy – zgodności i różnice;
– Łącznie skrajności w prawdzie, bez ulegania błędom;
– Łagodne podejście i konieczne owoce, do których ma prowadzić;
– Poddawanie próbom konieczne do ustalenia prawdy.
Są one rozważane we wcześniejszych artykułach:
– Sny Pełne Mocy;
– Stoły Jak Cały Świat;
– Bez Kompromisów ku Prawdzie i Zgodzie;
– Szanse Dawane i Wykorzystywane;
– Dobre Osądzanie.
Poprzednie komentarze rozważają już praktyczne i duchowe treści parszy,
więc warto kliknąć i otworzyć artykuły wskazane w odnośnikach powyżej.
2. Ustanowienia Boga w Parszy MiKec
Podobnie jak było to już w poprzednim fragmencie Tory
jedyne objawienia Boga przy odczycie tego tekstu wprost
to prorocze sny o ówczesnej sytuacji oraz ich wyjaśnienia,
dlatego tradycja judaizmu nie wywodzi z tego Przykazań;
jednak również dokładne tak samo jak było to już wcześniej
historię w tej parszy można czytać jako proroctwo o Mesjaszu,
a wtedy jej znaczenie okazje się znacznie bardziej doniosłe
i wypowiedziami Boga są też inne rozumiane symbolicznie:
– gdy Josefa interpretuje się jako obraz i zapowiedź Mesjasza,
to jego zwierzchnik, np. faraon, jest symbolem Boga w historii,
zatem jego wypowiedzi o Josefie są Ustanowieniami o Mesjaszu:
2.1 (29) Wszyscy Mają Pokłonić Się Mesjaszowi
Bereszit/1Moj/Genesis/Rdz 41,43:
ויּרכּב אתו בּמרכּבת המּשׁנה אשׁר לו”
„ויּקראוּ לפניו אברך ונתון אתו על כּל ארץ מצרים
i_wołali przed_obliczem_jego 'abrek’ i_ustanowił_go nad całą ziemią Micraim.”
Jednym z ustanowień faraona co do Josefa było jego wyróżnienie i wywyższenie,
które uczyniło go bardzo podobnym do samego władcy, ale jednak nie równym.
Josef miał być wożony w drugim z rydwanów faraona, a nie w pierwszym z nich,
a jego pojawianie się miało być ogłaszane w sposób wzywający do oddania czci.
Słowo „אברך” („abrek”) jest w komentarzach wyjaśniane na różne sposoby
zależnie od tego z jakiego języka i od jakiego słowa się je wywodzi:
– „ברך” („berekh”) – po hebrajsku „kolano” – jako rozkaz „na_kolana”, „klękać”;
– „ברך” („berekh”) – po hebrajsku „błogosławić” – jako rozkaz w tym znaczeniu;
– „אב רך” („ab rakh”) – po hebrajsku „ojciec/nauczyciel/doradca młody”;
– „אב רך” („ab rekh”) – po aramejsku „ojciec/nauczyciel/dorada króla”.
W każdym jest to ustanowienie autorytetu i nakaz uznania jego władzy,
a także okazywania tego w powszechnie przyjęty i obowiązujący sposób;
tak, że Josef miał być traktowany w wielu aspektach podobnie do faraona,
choć nie mógł być uznany za samego władcę ani z nim zrównany;
co ma być rozumiane jako ustanowienie Mesjasza przedstawicielem Boga,
którego należy uznawać i traktować stosownie do tego Kogo reprezentuje,
z właściwym szacunkiem dla powierzonej mu funkcji….
Trzeba w tym kontekście wyjaśnić, że właściwe wywyższenie Mesjasza
nie przeczy takim objawieniom z proroctw jak Iz 42,8 i Iz 48,11;
które dotyczą chwały i czci równej tej oddawanej samemu Bogu,
a także niewłaściwego oddawania jej tym, których Bóg nie ustanowił;
podczas gdy oba fragmenty w kontekście mówią też o słudze Boga,
który będzie działał z upoważnienia i ku chwale Boga, który go wybrał.
2.2 (30) Mesjasz Ma Władzę w Królestwie Boga
Bereszit/1Moj/Genesis/Rdz 41,44:
ויּאמר פּרעה אל יוסף אני פרעה”
וּבלעדיך לא ירים אישׁ את ידו ואת רגלו
„בּכל ארץ מצרים
a_bez_ciebie nie podniesie mąż_[żaden] tej ręki_jego i_tej nog_jego
w_całej ziemi Micraim.'”
Bereszit/1Moj/Genesis/Rdz 41,40:
אתּה תּהיה על בּיתי”
ועל פּיך ישּׁק כּל עמּי
„רק הכּסּא אגדּל ממּךּ
i_na usta_twe rządzony_(będzie) cały lud_mój,
tylko tym_tronem większy_(będę) od_ciebie.”
Ustanowienie władzy Josefa może sprawiać wrażenie, że poddano mu wszystko,
jednak w rzeczywistości faraon nie dał mu władzy absolutnej, która miała ograniczenia,
np. faraon nie abdykował ani nie pozwolił się obalić, a zachował i zapewnił sobie zwierzchność.
Górowanie „tronem” to nie tylko w dosłownym sensie lepsze krzesło, na którym zasaidał,
ale tron jest symbolem chwały, autorytetu i władzy, jaką ma ten, to na nim zasiada,
dlatego król z pewnością cały czas przyglądał się decyzjom i działaniom Josefa
i gdyby cokolwiek mu się nie spodobało, mógłby to zatrzymać lub zmienić.
Warto też zwrócić uwagę, że historycznie, w tym według Biblii,
królowanie zwykle oparte było na potędze władcy, który podbijał lub bronił swój lud;
dlatego też nawet jeśli Josefowi przydzielono jakąś straż do ochrony spichlerzy
ogólnie nie był on dowódcą armii, nie prowadził wojen ani nie bronił granic,
ponieważ faktycznie powierzono mu władzę związaną z zadaniem ocalenia od głodu
i było mu podporządkowane wszystko w tym zakresie, a nie całkiem inne sprawy:
Bereszit/1Moj/Genesis/Rdz 41,33-34:
ועתּה ירא פרעה אישׁ נבון וחכם”
וישׁיתהוּ על ארץ מצרים
יעשׂה פרעה ויפקד פּקדים על הארץ
„וחמּשׁ את ארץ מצרים בּשׁבע שׁני השּׂבע
i_ustanowi_go nad ziemią Micraim,
niech_czyni farao(h) i_powoła uzędników nad tą_ziemią
i_pobiera_piątą_[część_plonów] tej ziemi Micraim w_siedem lat tych_obfitych.”
Inne świadectwo ograniczeń władzy Josefa będzie widoczne w następnej parszy,
gdy jego rodzina przybywa do Micraim i Josef chce, żeby zostali osiedleni w Goszen,
ale nie decyduje o tym sam ani nie nadaje im tej ziemi na mocy własnej władzy,
lecz przedstawia ich faraonowi i poleca im wypowiedzieć do władcy takie słowa,
żeby to faraon sam uznał, że dobrze będzie powierzyć im właśnie te ziemie.
Z symbolicznego i proroczego sensu tych fatów można wnioskować,
że choć Mesjasz jest ustanowiony by pomagać oczyszczać się z grzechów
i sam chce wprowadzać ludzi do Królestwa Boga i wstawia się za nami u Ojca,
to są takie sprawy, o które jak on sam tego uczy, trzeba modlić się wprost do Boga,
bo tylko sam Bóg osobiście może podjąć te decyzje i przychylić się do próśb,
zaś prowadzenie Mesjasza może najwyżej pomóc wyrazić je odpowiednio.
2.3 (31) Wykorzystanie Dobrego Czasu i Przygotowanie Się na Zły
Bereszit/1Moj/Genesis/Rdz 41,35-36:
ויקבּצוּ את כּל אכל השּׁנים הטּבת הבּאת האלּה”
ויצבּרוּ בר תּחת יד פּרעה אכל בּערים ושׁמרוּ
והיה האכל לפקּדון לארץ לשׁבע שׁני הרעב
„אשׁר תּהיין בּארץ מצרים ולא תכּרת הארץ בּרעב
i_złoży ziarno pod ręką farao(ha), żywność w_miastach i_przechowa_ją
i_będzie ta_żywność na_przchowanie dla_ziemi na_siedem lat tego_głodu,
które nadejdą w_ziemi Micraim i_nie wyniszczeje ta_ziemia podczas_głodu.”
Jeśli lata obfitości i głodu poza prostym sensem w ówczesnej historii
mają także prorocze znaczenie w mesjańskim kontekście jak wszystkie te wydarzenia;
to należy je interpretować jako nakaz dobrego wykorzystywania błogosławieństw
i przygotowywania się na trudy gorszych czasów, które na pewno nadejdą później.
Kluczowy element przygotowań to rozpoznanie potrzeb i gromadzenie zapasów,
bo można to zrobić dobrze lub źle zależnie od tego co będzie się zbierać:
– kto w czasach obfitości gromadził skarby jak np. złoto, ten oddał je za zboże,
– kto w czasach obfitości gromadził zboże, ten nabył za nie wszystkie skarby.
W duchowym sensie oczywiście nie chodzi o złoto ani o zboże,
a te przykładowe doczesne, materialne wartości trzeba rozumieć jako symbole;
istotne jest jednak, żeby szukać tego, co pozwoli zachować życie i wartość zyska,
a nie tego, co teraz może mieć ogromną wartość, ale w obliczu plag ją utraci,
tak jak złoto, którym nikt się nie naje i będzie musiał sprzedać je taniej niż kupił;
dlatego lepiej jest poświęcać to, co teraz ma wartość na rzecz przyszłego życia,
a nie np. nabywać doczesne korzyści kosztem budowania wierności Bogu.
2.4 (32) Niewidzialne Panowanie Mesjasza
Bereszit/1Moj/Genesis/Rdz 41,45a:
„…ויּקרא פרעה שׁם יוסף צפנת פּענח„
Imię nadane Josefowi przez faraona była w starożytnych przekładach i tradycjach
wyjaśniane jako „zachowujący życie”, „zbawca świata” lub „odkrywający tajemnice”,
„sprawiedliwy_pokonał_pożądliwość_duszy_swej Potifar_prześladował_duszę_jego_bez_powodu”
(to ostatnie to tłumaczenie hebrajskich słów zaczynających się literami tego imienia);
jednak niezależnie od właściwego z możliwych znaczeń ważne jest jeszcze coś innego:
mimo pełnienia ważnego i widocznego stanowiska Josef działał na nim w ukryciu,
bo jego prawdziwa tożsamość nie była znana i nie mógł być łatwo rozpoznany
w szczególności przez braci, których potrzebował wypróbować przed ujawnieniem.
Ogólnie cały pobyt Josefa w Micraim jest obrazem życia Mesjasza po zmartwychwstaniu,
bo studnia, do której wrzucili go bracia była obrazem grobu Jeszui (Jezusa) po ukrzyżowaniu;
zatem pokazuje to, że Jeszua nie odszedł z Ziemi, ale sprawuje tutaj władzę z ukrycia:
– najpierw nad niewielką i pogardzaną społecznością – jak Josef jako niewolnik;
– potem wśród wyznawców wielkiej religii – jak Josef jako zarządca kraju.
Pisma Mesjańskie mówią o wniebowstąpieniu i przyjściu na obłokach (Dz 1,11),
ale trzeba mieć przy tym świadomość, że „Niebiosa” to nie tylko inne miejsce w górze,
ale ta „wyższość” oznacza też „lepszość”, dlatego zostało to właśnie tak ukazane
i powinno być rozumiane raczej jako przemienienie i ukrycie niż zabranie…
Bóg mieszka w Niebiosach, ale nie wysoko nad chmurami ani daleko w kosmosie,
bo przecież Stwórca prawdziwie jest wszechobecny i zawsze blisko (Dz 17,27-28);
zaś Mesjasz był i nadal jest posyłany, więc objawia się po wniebowstąpieniu,
choć w sposób bardzo ograniczony i wiadomy jedynie niewielu wybranym;
a do „powtórnego przyjścia w chwale” nie jest to tylko publicznie jawne,
żeby móc osiągnąć też ten cel, który do czasu wymaga ukrycia…
3. Poświadczone Spełnianie Innych Ustanowień
Podczas uczty Josefa z braćmi Hebrajczycy, Micrejczycy i Josef siedzą oddzielnie;
ale o ile niechęć gospodarzy do obcych może być uznana jak o tym napisane,
o tyle oddzielne miejsce Josefa wymaga uzasadnienia innego niż wrogość,
która na pewno nie była skierowana przeciwko osobie szanowanego władcy,
lecz obrzydzenie było spowodowane jadaniem i niejadaniem różnych produktów:
Josef i jego bracia znali i przestrzegali biblijnych zasad koszerności i jedli np. baranki,
podczas gdy w Micraim te koszerne zwierzęta były uznawane za święte i zakazane;
a choć czciciele związanych z nimi bożków nie robili zarzutów, że inni je spożywają,
to sami nie chcieli uczestniczyć ani być blisko czegoś, co było dla nich niewłaściwe;
zatem biblijny zwyczaj był znany zarówno w wiernej jak i wypaczonej formie…
4. Podsumowanie
Niestety można spotkać się z zarzutami na temat judaizmu mesjańskiego,
że głosimy tylko Torę i Przykazania, a o Mesjaszu mówimy za mało lub wcale;
czemu rozważania aktualnych parsz i komentarze do nich skutecznie przeczą,
bo pokazujemy tu prawdę o Mesjaszu, którą pomija nawet „chrześcijaństwo”
i nurty mesjanizmu opierające się i czerpiące głównie z judaizmu karaimskiego
z powodu zasady „tylko Pismo” i tylko prostego odczytu historycznego tekstu
nawet nie próbując dostrzegać jego symbolicznego i proroczego sensu
pomimo tego, że Pisma Apostolskie dają tego wzory na innych przykładach
pokazując kolejne sensy i wykonania proroctw z Tanakhu (np. Iz 61,1 w Łk 4,18)
i kolejne spełnienia w Jeszui (Jezusie) słów, które najpierw dotyczyły innych,
co jest bardzo dobrym przykładem mistycyzmu peruszim (faryzeuszów),
a głoszenie im tego może posłużyć do realizacji celu z Rz 11,13-15
i tym samym spełnienia warunku ujawnienia się Mesjasza…
Bóg objawia Mesjasza już w Torze, dlatego na podstawie Tory
można o Mesjaszu mówić więcej i lepiej niż bez niej.
Chwała Bogu!